Η υπουργός Πολιτισμού της Σουηδίας Amanda Lind (c) Ali Lorestani / TT

Κορώνες κόντρα στον κορωνοϊό: Το πολιτιστικό «σουηδικό μοντέλο»

Ακολουθώντας το παράδειγμα πολλών Ευρωπαϊκών -και όχι μόνο-  χωρών, η Σουηδική κυβέρνηση ανακοίνωσε μία σημαντική επένδυση στον τομέα των τεχνών και του πολιτισμού, με σκοπό την υποστήριξη αυτού του τομέα που επλήγη από την πανδημία του κορωνοϊού.

Το πρόγραμμα, που ανακοινώθηκε από την υπουργό Πολιτισμού Amanda Lind και τον υπουργό χρηματοοικονομικών αγορών Per Bolund του κόμματος των Πρασίνων, θεωρείται η μεγαλύτερη επένδυση στον πολιτισμό που παρουσιάστηκε ποτέ – 3,4 δισεκατομμύρια Σουηδικές Κορώνες επιπλέον του προϋπολογισμού για το 2020-21.

Ωστόσο, η πρωτοβουλία αυτή δεν αποτελεί έκπληξη για την χώρα, μιας και η Σουηδία πάντα έδινε ιδιαίτερη βαρύτητα και υποστήριζε τις τέχνες και τον πολιτισμό. Σε δηλώσεις του, ο Bolund υποστήριξε πως η πρωτοβουλία αυτή αποτελεί ένα λαμπρό παράδειγμα για το μέλλον, υπογραμμίζοντας την εγγενή αξία του πολιτισμού για μια ανοιχτή και δημοκρατική κοινωνία. Από την πλευρά της η υπουργός Lind τόνισε πως μια ευρεία και πολύπλευρη πολιτιστική δραστηριότητα θα διασφαλιστεί με έναν προϋπολογισμό που, μεταξύ άλλων, θα δώσει 1,5 δισεκατομμύριο Κορώνες (144 εκατομμύρια ευρώ) για την άμεση ανακούφιση από την κρίση αυτό το φθινόπωρο, και σχεδόν άλλα τόσα σε κεφάλαια κίνησης για την αναδιάρθρωση και τη συνέχιση των πολιτιστικών διοργανώσεων το επόμενο έτος. Εκτός των άλλων, προβλέπεται μόνιμη ενίσχυση των τοπικών πολιτιστικών δράσεων και των συνθηκών παραγωγής. Στις περιφέρειες, παρέχονται επιπλέον 450 εκατομμύρια Κορώνες (43 εκατομμύρια ευρώ), ενώ 80 εκατομμύρια Κορώνες (7,7 εκατομμύρια ευρώ) θα διατεθούν σε  ετήσια βάση σε επαγγελματίες του πολιτισμού (εκ των οποίων 6 εκατομμύρια προορίζονται για εικαστικούς).

Με ιδιαίτερο ενδιαφέρον ακούσαμε πως στο πακέτο στήριξης υπάρχει πρόβλεψη για αύξηση του προϋπολογισμένου ποσού για την αγορά έργων τέχνης από τα κρατικά ιδρύματα ύψους 50 εκατομμυρίων Κορωνών (4,8 εκατομμυρίων ευρώ), γεγονός που καθιστά το Σουηδικό πρόγραμμα στήριξης ξεχωριστό ανάμεσα σε αυτά που έχουν ανακοινωθεί από τις άλλες Ευρωπαϊκές κυβερνήσεις. Αυτό σημαίνει ότι το Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης (Moderna Museet) και το Σουηδικό Συμβούλιο Τεχνών λαμβάνουν το καθένα ένα συμπλήρωμα 25 εκατομμυρίων Κορωνών (2,4 εκατομμυρίων ευρώ) για το πρόγραμμα που περιγράφεται ως υποστήριξη της υποδομής του τομέα των τεχνών. Κάτι τέτοιο, όχι μόνο θα διασφαλίσει τις αμοιβές των καλλιτεχνών, αλλά θα λειτουργήσει υποστηρικτικά και για τις εμπορικές γκαλερί. Το Moderna Museet θα λάβει επίσης μερίδιο του συνόλου των 53 εκατομμυρίων Κορωνών (5 εκατομμυρίων ευρώ) που προορίζεται για τα κρατικά μουσεία, προκειμένου να μετριαστούν οι συνέπειες της πανδημίας.

Ήδη από τον Απρίλιο, τόσο η Public Art Sweden όσο και το Moderna Museet ήταν διατεθειμένοι να αποκτήσουν έργα τέχνης Σουηδών καλλιτεχνών εάν το Υπουργείο Πολιτισμού τους παραχωρούσε επιπλέον κεφάλαια. Συνεπώς, η αύξηση του εν λόγω προϋπολογισμού κατά 25 εκατομμύρια Κορώνες για το 2021 ενισχύσει την αγοραστική ικανότητα των δύο ιδρυμάτων ποικιλοτρόπως, ειδικά αν αναλογιστούμε πως το 2018 το  Moderna Museet δαπάνησε συνολικά 4,1 εκατομμύρια Κορώνες (390.000 ευρώ) για αγορά Σουηδικής τέχνης. Η επικεφαλής του Moderna Museet, Gitte Ørskou, δήλωσε πως το μουσείο θα φροντίσει με τις αγορές που θα πραγματοποιήσει να καλύψει την εικαστική σκηνή όλης της χώρας και πως μέρος του ποσού θα διατεθεί στην απευθείας στήριξη της παραγωγής νέων έργων.

Βέβαια δεν είναι όλα ρόδινα. Οι ανακοινώσεις της κυβέρνησης έγιναν εν μέσω κλίματος έντονης απογοήτευσης  για τους χειρισμούς της όσον αφορά την υποστήριξη του πολιτισμού εν μέσω πανδημίας. Οι επικριτές υποστηρίζουν πως η κυβέρνηση ενήργησε πάρα πολύ αργά και πως το προηγούμενο πρόγραμμα στήριξης του πολιτισμού, την άνοιξη που μας πέρασε, ύψους 500 εκατομμυρίων Κορωνών (48 εκατομμυρίων ευρώ) δόθηκε κυρίως σε μεγάλες διοργανώσεις και καλλιτέχνες που απασχολούσαν αρκετούς υπαλλήλους. Από την άλλη, ένα γεγονός που δημιούργησε έντονες αντιδράσεις ήταν πως, σε ορισμένες περιπτώσεις, οι δικαιούχοι με ετήσιο εισόδημα αρκετών εκατομμυρίων Σουηδικών Κορωνών, μπορούσαν να αποζημιωθούν για δράσεις που ακυρώθηκαν. Επίσης, η αύξηση της επιχορήγησης των κρατικών μουσείων και ιδρυμάτων για την αγορά έργων τέχνης αποτέλεσε αίτημα των Σουηδών καλλιτεχνών από την αρχή της πανδημίας που ικανοποιείται μετά από αρκετούς μήνες, τη στιγμή που στη Νορβηγία και τη Δανία, τα κρατικά μουσεία έχουν λάβει ανάλογες επιχορηγήσεις ήδη από την άνοιξη.

TAGS
Εργαστήριο Συντήρησης & Αποκατάστασης