Μαρία Μαυροπούλου 1. Ποιες είναι οι βασικές αρχές της εικαστικής σου πρακτικής;
Δύσκολο να ορίσω την δουλειά μου, μιας και κινούμαι μεταξύ διάφορων μέσων χωρίς να περιορίζομαι σε κάποιο από αυτά, αν και σίγουρα η φωτογραφία κατέχει ένα πιο κεντρικό ρόλο στην πρακτική μου. Ξεκινώντας ένα γλυπτικό έργο μπορεί να με οδηγήσει σε ένα φωτογραφικό, ψηφιακά αρχεία μπορεί να αποτελέσουν την βάση για ένα ζωγραφικό έργο, όπως επίσης κάτι που ξεκινά ως φωτογραφική σειρά μπορεί να εξελιχθεί σε μια εικονική περιήγηση.
Αν και το έργο μου διαφοροποιείται αρκετά σε κάθε ενότητα, τα στοιχεία, που παραμένουν κοινά και χαρακτηρίζουν το σύνολο του, είναι η ανάγκη μου να δημιουργώ λιτές και περιεκτικές εικόνες καθώς και η προσπάθεια μου να θέτω ερωτήματα και να προκαλώ την αντιληπτική ικανότητα του θεατή. Σκοπός μου είναι να τον κάνω να αναρωτηθεί τι βλέπει, αν αυτό που βλέπει είναι καταγραφή ή σκηνοθεσία καθώς και ποιοι μπορεί να είναι οι διανοητικοί μηχανισμοί που κινούνται προκειμένου να δώσουμε μια ερμηνεία σε αυτό που βλέπουμε.
2. Από πού αντλείς έμπνευση;
Συνήθως από εμπειρίες, σχέσεις, και το κοντινότερο περιβάλλον μου. Αν και αυτό δεν είναι εμφανές στην δουλειά μου, σχεδόν το σύνολο της έχει ως αφορμή κάτι πολύ προσωπικό. Βέβαια θα έλεγα ότι μεταφράζω αυτά τα ζητήματα με τρόπο που να επιτρέπει την ταύτιση του θεατή με αυτά ή και να δίνει την δυνατότητα ανάγνωσής τους υπό διαφορετικά πρίσματα. Θα έλεγα ότι με γοητεύει το γεγονός πως αυτό που αντιλαμβανόμαστε ως μια εντελώς υποκειμενική εμπειρία μπορεί ταυτόχρονα να έχει απήχηση σε ένα ευρύτερο κοινό. Αυτή η μετάφραση από κάτι ειδικό (μια προσωπική εμπειρία) σε κάτι γενικό (μια ιδέα, ένα concept) δεν συμβαίνει από κάποια εκούσια πρόθεση αλλά μάλλον είναι ο δικός μου τρόπος να λέω τις ιστορίες μου.
3. Με τι καταπιάνεσαι αυτή την περίοδο;
Είμαι στα τελευταία στάδια της ολοκλήρωσης δύο φωτογραφικών ενοτήτων που δούλεψα παράλληλα τα τελευταία 1.5 – 2 χρόνια. Βέβαια προκύπτουν πολλά και διάφορα στην πορεία, μικρότερα και μεγαλύτερα projects, αλλά φυσικά η έρευνα δεν σταματά! Οι δύο αυτές ενότητες ουσιαστικά καταπιάνονται με τις δύο όψεις της οθόνης. Η μια με τίτλο Tears Spit & Cum εστιάζει στην επιφάνεια της οθόνης από την πλευρά του χρήστη, διερευνώντας ζητήματα σχετικά με το διαχωρισμό του νου από το σώμα την στιγμή που ο χρήστης απορροφάται από αυτό που βλέπει στην οθόνη και τις νέες καταστάσεις ύπαρξης και εμπειριών που συνεπάγεται αυτή η συνθήκη. Η άλλη ενότητα με τίτλο Image Eaters (Εικονοφάγοι) ασχολείται, με μια πιο ποιητική διάθεση, με την αθέατη πλευρά της οθόνης, την αμφίδρομη σχέση των παραγωγών και των διανομέων των εικόνων, των ανθρώπων και των αλγορίθμων θέτοντας ερωτήματα σχετικά με την αλληλεπίδραση τους.
4. Πως έχει επηρεάσει η κατάσταση που ζούμε τη δουλειά σου; Ποιοι είναι οι τρόποι διαφυγής σου;
Η τελευταία χρονιά ήταν αρκετά διαφορετική από τις προηγούμενες, αν και αναμφίβολα έφερε πολλές και διάφορες δυσκολίες και περιορισμούς για όλους μας, προσωπικά μου έφερε και την δυνατότητα να δουλεύω χωρίς κάποιο deadline ή πρόγραμμα καθώς επίσης αρκετά περισσότερο ελεύθερο χρόνο, πράγμα που χρειαζόμουν επάγοντος!
Γενικά, δεν θα έλεγα ότι άλλαξε κάτι ιδιαίτερα στην ρουτίνα μου, σύντομα, μετά το αρχικό σοκ του προηγούμενου Μαρτίου, ξαναμπήκα στους ρυθμούς μου και προσπάθησα να αξιοποιήσω το διάστημα αυτό συνεχίζοντας να δουλεύω ιδέες που λόγω έλλειψης χρόνου είχαν μείνει στο σημειωματάριο. Μιας και από το 2017 βασικό θέμα του έργου μου είναι η εξερεύνηση των σχέσεων που προκύπτουν μεταξύ των χρηστών και των συσκευών μέσω των οποίων έχουμε πρόσβαση στο διαδίκτυο, η όλη κατάσταση μπορώ να πω πως στο μυαλό μου λειτούργησε ως ένα συλλογικό πείραμα, μια ακόμα πιο εις βάθος έρευνα για τα όρια, τους περιορισμούς αλλά και τις δυνατότητες των τεχνολογιών αυτών. Βέβαια, αυτό που κυριολεκτικά χρειάζομαι μετά από ώρες μπροστά στην οθόνη είναι μια μεγάλη βόλτα στην φύση! Ανέκαθεν οι περίπατοι στο δάσος αλλά και η φροντίδα του κήπου είναι καθημερινές συνήθειες που νιώθω να με ξανασυνδέουν με ότι η οθόνη μου στερεί.
5. Θεωρείς ότι η Ελλάδα παρέχει το κατάλληλο περιβάλλον για τους καλλιτέχνες;
Όπως κάθε μέρος, έτσι και η Ελλάδα, πιστεύω πως έχει θετικά και αρνητικά στοιχεία που αντίστοιχα μπορούν να δυσκολέψουν αλλά και να ευνοήσουν έναν καλλιτέχνη. Ειδικά η Αθήνα όπου ζω και δουλεύω, στην προ κορωναϊού εποχή, είχε αποκτήσει μια πολυπλοκότητα και πολυπολιτισμικότητα, με αρκετές καλλιτεχνικές πρωτοβουλίες και μια νέα δυναμική, η οποία έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον! Αναμφίβολα βέβαια, θέματα που όλοι γνωρίζουμε όπως η ελλιπής κρατική ή θεσμική υποστήριξη, το μειωμένο ενδιαφέρον του κοινού για την σύγχρονη τέχνη, η εντελώς υποτονική αγορά, αλλά και η όχι ιδιαίτερα καλή κατάσταση στην Α.Σ.Κ.Τ., από όπου αποφοίτησα πριν μερικά χρόνια, δεν είναι βοηθητικά. Πέρα των παραπάνω, αυτό που πιστεύω σταθερά είναι πως σε τελική ανάλυση ο καθένας μπορεί να συν-διαμορφώνει το περιβάλλον του, να προωθεί συνέργειες και να βρίσκει τρόπους αν πραγματικά το θέλει. Στην εποχή που ζούμε, η τεχνολογία που έχουμε στην διάθεση μας έχει αλλάξει εντελώς τα όρια του τόπου και του χρόνου γεγονός που μας δίνει δυνατότητες και ευκαιρίες που δεν έχουν γεωγραφικούς περιορισμούς.
6. Μια ευχή για το μέλλον
Επιτρέπει η κατάσταση σχέδια; Δεν τολμώ να κάνω σχέδια γιατί από ότι φαίνεται μόνο με αποπροσανατολίζουν, προς το παρόν με τις ακυρώσεις και τις αναβολές. Αυτό στο οποίο εστιάζω είναι η συνέχιση της έρευνας μου και εξέλιξη των δυο projects που προανέφερα. Παράλληλα, ήδη σκέφτομαι πώς θα συνεχίσω, προς τα πού θα κατευθυνθεί η νέα δουλειά, ποιά θα είναι η συνέχεια…(είναι κάτι που δεν μπορώ να σταματήσω!)
Από εκθέσεις, αυτά που προς το παρόν φαίνονται πιο σίγουρα είναι η συμμετοχή μου σε μία ομαδική έκθεση με τίτλο Connections τον Απρίλιο στο Βερολίνο, καθώς επίσης και στην έκθεση Modern Love σε επιμέλεια της Κατερίνας Γρέγου, που λόγω της πανδημίας παραμένει προς το παρόν κλειστή, στο Freiburg της Γερμανίας, η οποία αναμένεται να ξανά ανοίξει σύντομα αλλά και να ταξιδέψει στις αρχές του καλοκαιριού στο Talinn Art Hall στην Εσθονία.
Είναι εντυπωσιακό το πόσα πράγματα θεωρούσαμε απόλυτα δεδομένα και τα στερηθήκαμε την τελευταία χρονιά! Αυτά, πριν από οτιδήποτε άλλο, θα ευχόμουν να μπορέσουμε να ξανακάνουμε σύντομα. Να βρεθούμε από κοντά, να χαρούμε και πάλι ο ένας την παρουσία του άλλου, να ταξιδέψουμε, να κινηθούμε ελεύθερα.
Σχετικά με την καλλιτεχνική σκηνή, θα χαιρόμουν ιδιαίτερα να δω την δυναμική κατάσταση προ πανδημίας να προχωρεί και να εξελίσσεται με την ίδια ένταση, όπως επίσης να εμφανίζονται όλο και περισσότερες ευκαιρίες υποστήριξης και προβολής ειδικότερα των νέων καλλιτεχνών που βρίσκονται στην αρχή την καριέρας τους. Εδώ, θα πρόσθετα πως εξίσου σημαντική θεωρώ την προβολή των γυναικών καλλιτεχνών, καθώς είναι γεγονός πως οι γυναίκες συνεχίζουν να είναι μειονότητα ως προς την συμμετοχή τους σε μεγάλες εκθέσεις, αλλά και ως προς την αντιπροσώπευση τους από γκαλερί. Υπάρχουν πολλές, πολύ αξιόλογες νέες καλλιτέχνιδες που δεν χαίρουν συνήθως της αναγνώρισης που θα άξιζαν.
Σε προσωπικό επίπεδο ελπίζω να μπορέσω να προχωρήσω τα σχέδια μου για ένα βιβλίο που βρίσκεται σε αρχικό στάδιο, όπως επίσης να έχω την δυνατότητα να μπορώ να εστιάσω πιο εντατικά στα projects που δουλεύω. Είναι άλλωστε απλά θέμα “ελεύθερου” χρόνου.
TAGS
