Μπουφές Alahambra, εταιρεία παραγωγής al2

Σωτήρης Λάζου: «Το πολύπλοκο κρύβεται τελικά στο απλό»

Ένας από τους σημαντικότερους Έλληνες δημιουργούς – σχεδιαστές επίπλων και αντικειμένων, μας μιλάει για τη δουλειά, τη φιλοσοφία του και τη θέση της Ελλάδας στον παγκόσμιο χάρτη του design.

Ο Σωτήρης Λάζου ανέκαθεν διατηρούσε και διατηρεί ένα χαμηλό προφίλ, παράλληλα όμως, η αγάπη και η αφοσίωση του στη μελέτη του σχεδιασμού, τον έχουν δικαίως τοποθετήσει στους σημαντικότερους σύγχρονους Έλληνες δημιουργούς και σίγουρα στη θέση του πιο παραγωγικού. Οι μεταπτυχιακές του σπουδές στο περίφημο Domus Academy του έδωσαν την ευκαιρία να γνωρίσει και να διδαχθεί από σπουδαίους σύγχρονους αρχιτέκτονες.  Εκτός από την εντυπωσιακή πληθώρα των συνεργασιών του, λαμβάνει και την επιβράβευση της αγάπης των καταναλωτών, μια και χωρίς αυτήν την ανταπόκριση, οι προτάσεις, σκονίζονται στο ράφι της προσπάθειας.

Έχουν παραχθεί περισσότερα από 350 έπιπλα και  αντικείμενα με την υπογραφή σας. Πώς το έχετε καταφέρει σε μια αγορά που δεν φημίζεται για την παραγωγή της στο design και παράλληλα περνάει οικονομική κρίση εδώ και μια δεκαετία; Και τελικά, πόσο δύσκολο είναι για έναν Έλληνα δημιουργό να επιβιώσει σε μια χώρα  που κυρίως εισάγει;
Aπό το 2003, πριν την κρίση, είχα ήδη ξεκινήσει να σχεδιάζω με την ομάδα Varangis schemata και  να παίρνουμε μέρος σε εκθέσεις του εξωτερικού όπου τα αντικείμενά μας είχαν μεγάλη ανταπόκριση. Το τραπεζάκι μου “Cosmos” βραβεύτηκε με Good Design Award to 2008. Την ίδια χρονιά ξεκίνησε και η συνεργασία μου με την Mod Plus, μια ελληνική εταιρεία που έκανε φοβερή εντύπωση στην έκθεση της Κολωνίας παρουσιάζοντας μια μικρή συλλογή με 4 μόνο έπιπλα.

Η μεγάλη κρίση αρχίζει το 2010 και η αγορά του επίπλου συρρικνώνεται σημαντικά. Τότε, πολλές Ελληνικές εταιρείες κατάλαβαν ότι για να επιβιώσουν και να αναπτυχθούν πρέπει να απευθυνθούν σε αγορές του εξωτερικού. Για να το κάνουν όμως αυτό, θα έπρεπε να έχουν το δικό τους σχεδιασμό και ιδιαίτερες προτάσεις αφού στις διεθνείς αγορές δεν σε δέχονται διαφορετικά. Έτσι ξεκινάει η συνεργασία μου με τις εταιρείες που θα αναφέρω αναλυτικά πιο κάτω και με τις οποίες πήραμε μέρος σε διεθνείς εκθέσεις στην Κολωνία, στο Μιλάνο, στο Λονδίνο, στο Παρίσι και στο  Ντουμπάι. Για αυτές τις εταιρείες σχεδίασα ως επί το πλείστον έπιπλα αλλά και χαλιά και πόμολα. Κάποια από αυτά έτυχαν ιδιαίτερης προσοχής στα διεθνή μέσα όπως ο μπουφές «Αlhambra» που σχεδίασα για την al2 το 2014 και την επόμενη χρονιά κόσμησε το εξώφυλλο διεθνούς περιοδικού Αρχιτεκτονικής και Design .

Στη χώρα μας είναι πολύ δύσκολο να επιβιώσεις ως βιομηχανικός σχεδιαστής. Υπήρξα 19 χρόνια καθηγητής βιομηχανικού σχεδίου και design, είχα στα χέρια και το πρώτο μου πτυχίο στο interior που με βοήθησαν να βιοποριστώ προτού αφοσιωθώ εξολοκλήρου στον σχεδιασμό.

Καναπές Many Legs, εταιρεία παραγωγής Mod Plus

Πέρα από τις ελάχιστες φωτεινές εξαιρέσεις όπως και η δική σας, δεν συναντάμε συχνά έπιπλα με ελληνική υπογραφή. Τι συμβαίνει με το ελληνικό design; υπάρχουν Έλληνες δημιουργοί;
Βασικοί λόγοι είναι η έλλειψη εργοστασίων παραγωγής αλλά και η κουλτούρα σχεδιασμού των αντικειμένων. Ένας άλλος παράγοντας είναι ότι η χώρα μας δεν επένδυσε ποτέ σε σχολές αμιγώς βιομηχανικού σχεδιασμού με εξειδικευμένο προσωπικό και κατάλληλα εργαστήρια. Για αυτό το λόγο βλέπουμε στις εκθέσεις του εξωτερικού να συμμετέχουν ομάδες σχεδιαστών από πολλές χώρες, ακόμα και βαλκανικές, αλλά σχεδόν ποτέ από την Ελλάδα.

Σχεδιαστές θεωρώ εκείνους που γνωρίζουν πραγματικά το αντικείμενο, έχουν άποψη, αισθητική και έργο να παρουσιάσουν (και αυτοί)είναι δυστυχώς πολύ λίγοι. Οι Έλληνες στην αγωνία τους να ξεχωρίσουν, σχεδιάζουν με αυτό που εγώ ονομάζω «κραυγή σχεδιασμού» στηριζόμενοι σε πολύπλοκες φόρμες, συχνά χωρίς κανένα νόημα. Σε αυτό βέβαια παίζουν ρόλο και οι σχολές που δεν διαθέτουν καθηγητές με εμπειρία στο αντικείμενο και δεν μαθαίνουν στους επίδοξους designers πως το πολύπλοκο κρύβεται τελικά στο απλό.

Φωτιστικό από τσιμέντο tuuub, εταιρεία παραγωγής Urbi et Orbi

Γιατί είναι τόσο δύσκολο για έναν Έλληνα δημιουργό να συνεργαστεί με μια εταιρεία στο εξωτερικό;
Δυστυχώς η χώρα μας δεν έχει παράδοση στο design. Οι διεθνείς εταιρείες παραδοσιακά επενδύουν σε όσους προέρχονται από χώρες που έχουν και την παράδοση και το know how της παραγωγής σε αυτόν τον τομέα. Ακόμα όμως κι αν αυτό το παραβλέψει κάποιος, δεν έχουμε στη χώρα μας τα κανάλια μέσα από τα οποία θα μπορούσαν να συστηθούν Έλληνες σχεδιαστές σε μεγάλες εταιρείες του εξωτερικού, όπως για παράδειγμα, γραφεία προώθησης που να γνωρίζουν το αντικείμενο. Αυτό που συμβαίνει κατά κόρον είναι οι αναρτήσεις μέσα από προσωπικά προφίλ στα social media, instagram κλπ όπου θα πρέπει τελικά να δίνεις το 90% του χρόνου σου για να γίνεις αναγνωρίσιμος και το 10% για να δουλεύεις. Χωρίς να το απορρίπτω, προτιμώ το αντίστροφο.

Ποιοι καλλιτέχνες ήταν εκείνοι που σας επηρέασαν δημιουργικά ειδικά στα πρώτα χρόνια της καριέρας σας και ποιους σύγχρονους θαυμάζετε και παρακολουθείτε το έργο τους ;

Εγώ είμαι επηρεασμένος από την Ιταλική Σχολή σχεδιασμού. Το 1990 είχα την τύχη να με δεχθούν με υποτροφία στη Domus Academy που έκανα το master μου με καθηγητές τους Andrea Branzi, Ettore Sotsas, Enzo Mari και Alesandro Mendini. Με εντυπωσίασε η ανατρεπτική σκέψη που είχαν για το σχεδιασμό των αντικειμένων και ότι παράλληλα είχαν σαν βασικό τους κριτήριο το σεβασμό  σε αυτούς που θα τα κατασκευάσουν καθώς συνέβαινε και το αντίστροφο. Θυμάμαι μας πήγαιναν στην Αlessi για να δούμε πως γίνεται η παραγωγή και ανακαλύπταμε ότι ο σεβασμός μεταξύ του τεχνίτη και του σχεδιαστή ήταν εμφανής και θα έλεγα συγκινητική. Δεν ξέρω αν θεωρούνται σύγχρονοι, αλλά θαυμάζω τον Tom Dixon και τους αδελφούς Ronan and Erwan Bouroullec για διαφορετικούς λόγους τον καθένα .

Τραπέζι Vintme, εταιρεία παραγωγής al2

Ποιον designer θεωρείτε πιο επιδραστικό στις μέρες μας;
Δεν θεωρώ ένα και μόνο designer επιδραστικό αυτή τη στιγμή όσον αφορά στα trends και τη σχεδιαστική αντίληψη. Υπάρχει όμως μια παγκόσμια τάση αυτή τη στιγμή στο σχεδιασμό που έχει να κάνει με την απλοποίηση της φόρμας, θα έλεγα, χαριτολογώντας, σαν να μην ξέρεις να σχεδιάζεις να μην έχεις κανένα ίχνος στυλιζαρίσματος. Βρισκόμαστε νομίζω σε μια διαδικασία επανεξέτασης του παγκόσμιου σχεδιασμού και πιστεύω ότι σύντομα θα γίνει restart στο design γενικότερα. Ένα restart με στόχο την απλότητα.

Ποια στοιχεία είναι εκείνα που σας χαρακτηρίζουν σχεδιαστικά και τελικά καθιστούν αναγνωρίσιμο το ύφος της δουλειάς σας;
Σχεδιάζω με γνώμονα τον άνθρωπο και την αλληλεπίδρασή του με το αντικείμενο, αφαιρώντας του όλες τις άχρηστες φόρμες εντυπωσιασμού και τη φλυαρία. Προσπαθώ κατά κάποιο τρόπο να περνάω κρυφά μηνύματα που έχουν να κάνουν με την απλότητα. Πάντα βέβαια στο τέλος, προσθέτω μια μικρή λεπτομέρεια που με ένα τρόπο είναι αυτή που τελικά πρωταγωνιστεί στο αντικείμενο. Πρέπει να τονίσω επίσης ότι τη στιγμή που σχεδιάζω κάτι νέο, έχω αυτόματα λύσει στο μυαλό μου το κατασκευαστικό του θέμα. Αν πάντως με ρωτούσες με μια λέξη πως θα χαρακτήριζα το στιλ μου, θα σου έλεγα «Minimal Balkan» .

Έπιπλο αποθήκευσης e-klipse, εταιρεία παραγωγής al2

Με ποιες εταιρείες συνεργάζεστε ή έχετε συνεργαστεί στο παρελθόν και ποια η ποιες στην Ευρώπη θεωρείται υποδειγματικές ως προς τις επιλογές τους;
Έχω συνεργαστεί και συνεργάζομαι με πολλές, μεταξύ αυτών: Modplus, Tapicap, Homad, De-Code,  Candia Strom, al2, MIA collection, Laic, Poofomania, Convex, Fleriana, Urbi et Orbi, Νeoset, Νεο Kατοικείν, Varangis Schemata. Κατά τη γνώμη μου, από την διεθνή παραγωγή η Μoroso είναι εκείνη η εταιρεία που αλλάζει το παγκόσμιο design και με την οποία θα ήθελα πολύ να συνεργαστώ.

Επιλέξατε με την σύζυγο σας (interior designer & stylist Βίκυ Γκλιάτη) να ζείτε και να εργάζεστε  μακριά από το κέντρο, αντλείτε έμπνευση από τη φύση ή απλά πιστεύετε ότι η δημιουργία δύσκολα συνυπάρχει με το θορυβώδες και χαοτικό περιβάλλον της Αθήνας;
Όταν είσαι νέος και αρχίζεις να αντιλαμβάνεσαι, να εξερευνάς τη ζωή και τι θέλεις να κάνεις, είναι καλύτερα να μένεις στα αστικά κέντρα. Mείναμε για πολλά χρόνια στην Αθήνα. Τα τελευταία χρόνια όμως  επιλέξαμε να ζούμε σε ένα προάστιο που είναι και ο τόπος καταγωγής της γυναίκας μου για να προσφέρουμε μια καλύτερη ποιότητα ζωής στο παιδί μας αλλά, εν τέλει, και σε εμάς τους ίδιους. Τώρα, η έμπνευση και η δημιουργία έρχεται για εμάς από τη φύση και τη θάλασσα.

TAGS
Εργαστήριο Συντήρησης & Αποκατάστασης