Ad Minoliti, Galerie Crèvecoeur © ART BASEL Θησαυρός για την ανάλυση της αγοραστικής συμπεριφοράς αποδεικνύονται οι ψηφιακές πλατφόρμες πώλησης έργων τέχνης.
Η εκτεταμένη χρήση online viewing rooms και ψηφιακών εργαλείων αγορών λόγω της πανδημίας έφερε τους εμπόρους τέχνης και τις φουάρ μπροστά σε μία νέα πρόκληση-ευκαιρία: τη συλλογή, επεξεργασία και αξιοποίηση πολύτιμων δεδομένων για τους αγοραστές, τις προτιμήσεις και τις αγοραστικές τους συνήθειες.
Αυτό που οι πλατφόρμες πώλησης έργων τέχνης (όπως οι Artsy και Artnet) και αρκετοί οίκοι δημοπρασιών είχαν αρχίσει να κάνουν από καιρό εξαπλώθηκε ραγδαία το τελευταίο εξάμηνο σε όλη την γκάμα της αγοράς της τέχνης. Το ηλεκτρονικό εμπόριο έχει πλέον την τιμητική του, όχι μόνο λόγω των συναλλαγών, αλλά και της αξιοποίησης των δεδομένων που προσφέρει για τους συλλέκτες, πράγμα που είναι ενδεχομένως το πολυτιμότερο προσόν του για τους ντίλερ. Αυτό που παραδοσιακά είναι το δυνατό σημείο των πετυχημένων εμπόρων είναι η γνώση του τι θέλει ο πελάτης και η αξιοποίησή της για την αύξηση των πωλήσεων.
Τι δεδομένα όμως συλλέγουν οι έμποροι τέχνης μέσω των online εφαρμογών τους; Αυτό εξαρτάται από τη νομοθεσία που ισχύει, αλλά και το βαθμό συναίνεσης του αγοραστή όταν χρησιμοποιεί ένα τέτοιο εργαλείο, καθώς όταν μπαίνουμε σε μια ιστοσελίδα μας ζητείται να αποδεχτούμε τους όρους χρήσης και τη χρήση cookies που στην ουσία συλλέγουν δεδομένα για τις κινήσεις μας. Η διεθνής νομοθεσία (όπως το πρόσφατο GDPR) είναι αρκετά αυστηρή και εξασφαλίζει την ανωνυμία για όσα αντλούνται και επεξεργάζονται. Ωστόσο, κάθε ψηφιακό εργαλείο έχει τη δική του πολιτική προστασίας απορρήτου στην οποία συναινούμε χρησιμοποιώντας την – ποιος αλήθεια διαβάζει τα μακροσκελή σχετικά κείμενα που εμφανίζονται στην οθόνη μας; Όταν, λοιπόν, σερφάρουμε στα online viewing rooms παρέχουμε πληροφορίες σχετικά με το ποια έργα μάς τράβηξαν την προσοχή, πόσο χρόνο μείναμε σε συγκεκριμένη σελίδα, αν ζητήσαμε επιπλέον πληροφορίες και αν κάναμε αγορά. Αναλύοντας τα δεδομένα αυτά σε βάθος χρόνου, οι ντίλερ αποκτούν στοιχεία για τις προτιμήσεις, τις τάσεις, τα δημοφιλή έργα, τις ελκυστικές τιμές κ.λπ. Σύμφωνα με εκπρόσωπο της Art Basel, τα εν λόγω στατιστικά από τη διαδικτυακή έκδοση της φουάρ του Ιουνίου παρέχονται στους εκθέτες, ενώ αντίστοιχα δεδομένα παρείχε και η Frieze στις γκαλερί. Η γκαλερί David Zwirner επιβεβαίωσε τη συγκέντρωση data για την περιήγηση στην πλατφόρμα της όσον αφορά στη χώρα προέλευσης, στα ενδιαφέροντα και στις κατηγορίες έργων που προτιμήθηκαν.
Υπενθυμίζουμε ότι τα στοιχεία αυτά είναι ανώνυμα, αλλά ας έρθουμε τώρα στο επόμενο στάδιο: Πολλές εφαρμογές ζητούν από τον χρήστη να κάνει εγγραφή, δίνοντας την ηλεκτρονική του διεύθυνση, το όνομα, την ιδιότητά του κ.ά. Για παράδειγμα, στις ιστοσελίδες των Sotheby’s ή της Art Basel μπορείτε να μπείτε και χρησιμοποιώντας το δικό σας εγγεγραμμένο προφίλ. Σας προσφέρεται έτσι μια προσωποποιημένη εμπειρία πλοήγησης που, κρατώντας στη μνήμη τι αναζητήσατε, είδατε ή αγοράσατε στο παρελθόν, προτείνει ομοειδείς κατηγορίες, έργα και εύρος τιμών. Και πάλι τα δεδομένα στους servers είναι ανώνυμα και μπορείτε να τα διαγράψετε ανά πάσα στιγμή. Ο έμποροι, όμως, έχουν ήδη αποκτήσει πολύτιμη γνώση για την αγορά. Φυσικά όταν προβείτε σε αγορά, ο πωλητής αποκτά τα πλήρη στοιχεία σας και τη δυνατότητα να αξιοποιήσει την πληροφορία για να πετύχει μελλοντικές συναλλαγές.
Όταν στο Frieze online viewing room υπογράφετε το ψηφιακό «βιβλίο επισκεπτών», συναινείτε να επικοινωνήσουν μαζί σας με ενημερώσεις και προτάσεις αγορών. Οι μεγάλοι παίκτες του κλάδου έχουν ήδη αποκτήσει γνώση και την αξιοποιούν για την ανάπτυξη των πωλήσεων. Οι μικρότεροι, ωστόσο, είναι σίγουρα αρκετά βήματα πίσω. Σημαίνει αυτό άραγε τη συσσώρευση τεχνογνωσίας και πλούτου από τους ήδη κραταιούς; Η τεχνολογία έχει κάνει μεγάλα άλματα και τα εργαλεία συλλογής, επεξεργασίας και αξιοποίησης είναι σχετικά προσβάσιμα σε όλους. Για παράδειγμα, η χρήση των Google Analytics σε συνδυασμό με ποιοτικά δεδομένα από τις προσωποποιημένες επαφές μπορεί να κάνει θαύματα. Ζητήματα κυβερνοασφάλειας σίγουρα προκύπτουν, αλλά αυτό ισχύει γενικότερα για το ψηφιακό περιβάλλον. Το συμπέρασμα είναι πως η αγορά της τέχνης έχει μπει για τα καλά στο online παιχνίδι και τα data είναι o χρυσός του μέλλοντος.
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη έκδοση των Νέων της Τέχνης, τεύχος 251 (Σεπτέμβριος – Νοέμβριος 2020)
TAGS
