H Αλεξάνδρα Κοροξενίδη γράφει για της έκθεση της Ελένης Θεοφυλάκτου στην γκαλερί Λόλα Νικολάου της Θεσσαλονίκης.
Στην ατομική της έκθεση «Πίσω από την Ταπετσαρία της Πραγματικότητας» στην γκαλερί Λόλα Νικολάου, η Ελένη Θεοφυλάκτου συνεχίζει την χαρακτηριστική στο έργο της διερεύνηση της ποίησης σε σχέση με την εικόνα, αυτή την φορά μέσα από μία μελέτη της ζωής και του έργου της Αμερικανίδας ποιήτριας Έμιλυ Ντίκινσον.
Πιστή στο ενδιαφέρον της για την περφόρμανς, το θέατρο και την ίδια την καλλιτεχνική διαδικασία ως ενέργειας που αναπτύσσεται στον χρόνο αλλά και ως πράξης με υλικό αποτύπωμα, η Θεοφυλάκτου χρησιμοποιεί την γραφή, αναπαράγει και γράφει τα ποιήματα της Ντίκινσον σε στρώσεις ή σε σχήματα, δίνοντας έτσι στην λέξη και στα νοήματα υλικότητα, με άλλα λόγια συνδέοντας μεταφορικά την ποίηση με το βίωμα και την ίδια την ζωή. Η χρήση της γραφής δεν γίνεται για να αναζητηθεί το νόημα του νοήματος ή τους μηχανισμούς παραγωγής του νοήματος αλλά ως πράξη και υπόμνηση μίας υλικότητας. Το επανερχόμενο μοτίβο της κοτσίδας λειτουργεί ως αναφορά στην υλικότητα, στην χειροτεχνία του πλεξίματος, του πλασίματος, στην τέχνη με μία πιο πρωτογενή έννοια όπως ή ένταξη στον καθημερινό βίο. Τα ίδια τα έργα στήνονται εξάλλου το ένα σε σύνδεση με το άλλο, όπως οι λέξεις σε μία πρόταση και δημιουργούν μία πλοκή όπως κάνει και η στίξη στο κείμενο.
Η ζωγράφος συνδέει την μονάδα με το σύνολο, το βιωματικό, το προσωπικό και το ιδιωτικό με τον «άλλον», με τον έξω κόσμο: στην προκειμένη περίπτωση η ποίηση της Ντίκινσον ή η κίνηση του μολυβιού πάνω στην ζωγραφική επιφάνεια είναι μία προσωπική δημιουργική έκφραση που όπως κάθε μορφή δημιουργικής έκφρασης συνδέεται με αναζητήσεις κοινές για όλους. Οι κύκλοι που σχηματίζουν τα γράμματα ή εμπεριέχουν εικόνες, είναι τόσο ένας περίκλειστος κόσμος όσο και ένας χώρος που μπορεί να ανοίξει για να χωρέσει τις ιστορίες των άλλων.
Το ιδιωτικό επικοινωνεί με το συλλογικό, εμπεριέχει το «πολιτικό» με τη φιλοσοφική έννοια. Η τέχνη ως Λόγος, δηλαδή ως δημιουργία με την ίδια την ζωή, ο ιστορικός χρόνος (ένας μικρόκοσμος από τον 19οι αιώνα) συνδέεται με το υπερχρονικό, ένα στοιχείο που γίνεται αισθητό με την χρήση του χρυσού αλλά και το γεγονός ότι πολλά έργα μοιάζουν με εικονοστάσια. Πίσω από την τρέχουσα πραγματικότητα, βρίσκονται νοήματα που πλανιούνται, αφανή αλλά υπάρχοντα, νοήματα «πίσω από την ταπετσαρία».
Όπως και σε άλλες της δουλειές, η Θεοφυλάκτου εισδύει επίσης στον γυναικείο κόσμο όχι όμως για να διατυπώσει μία πολιτική στάση περί έμφυλης ταυτότητας όπως θα υπαγόρευε μία τρέχουσα, εν μέρει στερεοτυπική αντίληψη περί του γυναικείου ζητήματος στην τέχνη. Αποδίδει μία εσωτερικότητα που ενώ συμβατικά συνδέεται με το θηλυκό στοιχείο, αποκτά νοηματική ευρύτητα. Πρόκειται για την εσωτερικότητα που απαιτεί ο στοχασμός της δημιουργικής πράξης, η εσωτερικότητα με την έννοια ενός βαθύτερου στρώματος στο υπόβαθρο του σκηνικού που είναι η ζωή, μίας ζωής που στον κόσμο της Θεοφυλάκτου εμπεριέχει την έκπληξη, την ανατροπή, το χιούμορ, την τόλμη και την περισυλλογή, είναι παράξενη όμορφη, περίκλειστη αλλά και ανοιχτή, ιδανική αλλά και «γήινη».
TAGS
