© AP Photo/Colin Young-Wolff

Αναλύοντας την ανθρώπινη ύπαρξη

Το άρθρο δημοσιεύτηκε στο τ. 248 των Νέων της Τέχνης (15 Ιανουαρίου 2020) 

Αθανασία Βιδάλη

Εμμονή με τον άνθρωπο

Η Αθανασία Βιδάλη κατά την προετοιμασία της έκθεσης «Η τέχνη της γραμμής – Hommage à Gounaro ΙΙ» στο Μουσείο Γ. Γουναρόπουλου

Ο άνθρωπος παλεύει με τη φύση του· έτσι προκύπτει και η μελαγχολική γοητεία του ανθρώπινου. Τονίζοντας την ευθραυστότητά του, μεγεθύνοντας τη λεπτομέρεια της ατέλειας, προσπαθώ να βρω μια παρηγοριά και το νόημα στη δική μου ιστορία/απορία.

Μέσα από την ευαίσθητη επιφάνεια του χαρτιού, που θυμίζει ανθρώπινη επιδερμίδα, αποκαλύπτω ένα σύμπλεγμα πληροφορίας και μνήμης. Σπάζοντας πορσελάνινα αντικείμενα και συναρμολογώντας τα σε γλυπτικές εγκαταστάσεις, μιλώ για την ατέλεια της ομορφιάς στη ζωή. Η επιφάνεια δεν πρέπει να παραμένει άθικτη ή ανεπηρέαστη γιατί μέσα από αυτούς τους τραυματισμούς ανοίγονται νέες προοπτικές.

Η πνευματική καλλιέργεια, όταν τροφοδοτείται από την περιέργεια, γίνεται εργαλείο απελευθέρωσης. Η ζωή είναι πολύπλευρη· ανασαίνουμε μέσα της αλλά παράλληλα μας ξεπερνά, μας διαφεύγει. Αυτό είναι το συναίσθημα που τροφοδοτεί τη δουλειά μου. Ενώ οι προβληματισμοί μου προκύπτουν μέσα από κείμενα, η εικαστική μου γλώσσα απαντά μέσα από την ύλη. Θεωρία και πρακτική είναι δύο όψεις του ίδιου νομίσματος, το ένα εμπλουτίζει το άλλο. Η σύμπραξη των δύο έγινε ο τρόπος με τον οποίο έμαθα να σκέφτομαι και να παίρνω θάρρος όταν ένας κύκλος εικαστικής αναζήτησης κλείνει για να ανοίξει ο επόμενος.

Οι δημιουργικές φιλίες μου είναι αναγκαίες και απαραίτητες. Με τους καλλιτέχνες στην Ελλάδα και στο Βέλγιο, όπου μένω, διατηρώ σχέσεις αλληλεπίδρασης, παραμένουμε διακριτικοί συνοδοιπόροι. Αυτή την ανθρώπινη διάσταση προσπαθώ να διατηρήσω και να εντείνω καλλιεργώντας εκλεκτικές συγγένειες, κάτι σαν μια μορφή καλλιτεχνικής οικογένειας.

Νικόλ Οικονομίδου

Τρολάροντας την πρόσληψη του Άλλου

Η Νικόλ Οικονομίδου με το έργο της «Apollo», 2019 © Σεραφείμ Σακελλαρίου

Με ενδιαφέρει η οικειοποίηση του ελληνικού πολιτισμού από τον Δυτικό. Ιδιαίτερα στις Ηνωμένες Πολιτείες, όπου μένω, το φαινόμενο είναι βαθιά ριζωμένο στη λογική της χώρας. Η σύγχρονη ελληνική ταυτότητα βασίζεται στην αντίληψη που έχει ο κόσμος για τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό, τις διάσπαρτες πληροφορίες για τη χώρα και την κουλτούρα και την εξιδανίκευση του τόπου ως εξωτικό προορισμό.

Χαρακτηριστικό της δουλειάς μου είναι το τρολ, το χιούμορ και η αντίδραση απέναντι σε αυτό που γνωρίζει ο θεατής για την πολιτιστική οικειοποίηση [cultural appropriation]. Αυτή την κριτική επιχειρώ μέσα από τη ζωγραφική και τις εγκαταστάσεις. Οι επιρροές μου στη ζωγραφική προέρχονται κυρίως από τον αφηρημένο εξπρεσιονισμό, απ’ όπου δανείζομαι στοιχεία για να θίξω ζητήματα εθνικής ταυτότητας. Χρησιμοποιώ τα ελληνικά γράμματα ως εικόνα που εύκολα ωραιοποιείται από τον θεατή. Οι θεματικές της δουλειάς μου αλλάζουν ανάλογα με το περιβάλλον στο οποίο βρίσκομαι.

Η εικαστική σκηνή της Ελλάδας, κυρίως της Αθήνας, έχει αρχίσει να τραβά τα βλέμματα λόγω της ειλικρινούς αντίδρασης των καλλιτεχνών απέναντι στη σύγχρονη κοινωνικοπολιτική κατάσταση. Πιστεύω ότι υπάρχει ένα grunge στοιχείο που αντικατοπτρίζει την ελληνική καθημερινότητα. Είναι αρκετά απαιτητικό το να παράγεις τέχνη, ενώ παράλληλα παλεύεις για τα προς το ζην.

Είναι πολύ σημαντικές οι σχέσεις συνεργασίας με άλλους νέους καλλιτέχνες. Τον Φεβρουάριο θα πάρω μέρος στην έκθεση πaradox luxe, την οποία συνεπιμελούμαι με τη Natalia Almonte, στην Arnold and Sheila Aronson Gallery. Πρόκειται για μια ανασκόπηση των προσφάτων κοινωνικοπολιτικών γεγονότων στην Ελλάδα μπροστά στην κρίση σε σύγκριση με παρόμοιες συνθήκες στο Πουέρτο Ρίκο. Η έκθεση έχει σκοπό την προβολή νέων Ελλήνων και Πορτορικανών καλλιτεχνών. Σχεδιάζουμε να ταξιδέψει και στις δύο χώρες.

Δημοσθένης Μπογιατζής

Σύγχρονες τελετουργίες

Ο Δημοσθένης Μπογιατζής στο εργαστήριο του με ένα χαρακτικό και έργα από τη σειρά «#φάτσα μόνο φάτσα#» 2019

Η τελετουργική δράση, που παρεμβαίνει στην «κανονική» λειτουργία του κοινωνικού συνόλου, αποτελεί το κύριο ενδιαφέρον της δραστηριότητάς μου. Μέσα από σύμβολα που συναντώ στη λαογραφία, σε εικόνες πίστης και λατρείας, επιθυμώ να επαναπροσδιορίσω το παρελθόν και να δημιουργήσω μια νέα εικαστική γλώσσα. Όταν πρωτοπήγα στους αναστενάρηδες χωρίς να ξέρω σχεδόν τίποτα σχετικά, μου γεννήθηκε η ανάγκη να ερευνήσω και να δημιουργήσω τη δική μου εκδοχή γεμίζοντας με καινούργιες ιδέες και πράξεις μια σχισμή μέσα στο χρόνο. To ότι ο Δυτικός κόσμος σταδιακά χάνει την έννοια της τελετουργίας ως σύμβολο πίστης στην κοινωνία και σύνδεσης με την παράδοση αποτελεί για εμένα πηγή αγωνίας για την ανθρώπινη ύπαρξη.

Μέσα από τη δουλειά μου επιδιώκω να απαντήσω στο ποια είναι η σύγχρονη μορφή της τελετουργίας σήμερα. Συμβολισμοί που προκύπτουν από το παρελθόν συνεχίζουν να αναπαράγονται στο σήμερα, καθιστώντας έτσι το τελετουργικό ένα απόσταγμα της συλλογής του χρόνου.

Συνδυάζω τη δυναμική διαφόρων υλικών και μέσων – 3D, βίντεο, εγκαταστάσεις και παραδοσιακές τεχνικές της χαρακτικής (ανάγλυφη χάραξη, οξυγραφία) – σε έργα δύο διαστάσεων. Στο Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού επιχείρησα για πρώτη φορά να αξιοποιήσω το χώρο ως στοιχείο της πρακτικής μου και τη συμμετοχή του θεατή ως μέρος του τελικού έργου.

Προσπαθώ συνέχεια να εξελίσσω τη δουλειά μου, να παρακολουθώ και να τοποθετούμαι σε σχέση με το εικαστικό γίγνεσθαι. Βλέπω τους καλλιτέχνες να συνεργάζονται και να δημιουργούν ομάδες, πράγμα ελπιδοφόρο και αναγκαίο. Η τέχνη θέλει θυσίες, υπομονή και επιμονή. Καλύτερα αυτό να το μοιράζεσαι με συναδέλφους.

TAGS
Εργαστήριο Συντήρησης & Αποκατάστασης