AP Photo/Rebecca Blackwell «Είναι ενοχλητικό όταν, κατά τη διάρκεια μίας αόριστης συζήτησης, ακούμε έναν άντρα να λέει “σκέφτεσαι έτσι επειδή είσαι γυναίκα”. Γνωρίζω ότι η μόνη μου άμυνα είναι να απαντώ “σκέφτομαι έτσι επειδή αυτή είναι η αλήθεια”. Με αυτή την απάντηση μειώνω την υποκειμενικότητα της άποψής μου που θεωρείται δεδομένη λόγω του φύλου μου. Δεν θα είχε νόημα κι εγώ να απαντήσω “κι εσύ σκέφτεσαι έτσι όπως σκέφτεσαι επειδή είσαι άντρας”, διότι αποτελεί κοινή πεποίθηση ότι το να είσαι άντρας δεν αποτελεί κάτι ιδιαίτερο».
Σιμόν ντε Μποβουάρ, «Δεύτερο φύλο»
Κάθε μέρα είναι και μια παγκόσμια ημέρα. Τα πάντα ―ή σχεδόν― έχουν αναχθεί σε υπενθύμιση όσων ακόμα ως κοινωνίες δεν έχουμε λύσει ή τίθενται διαρκώς υπό αμφισβήτηση και εν κινδύνω. Η παγκόσμια ημέρα της γυναίκας ―στις 8 Μαρτίου― δεν είναι απλώς ακόμη μία υπενθύμιση για τη θέση της γυναίκας σήμερα· ούτε ασφαλώς ένας τρόπος να δείξουν οι άντρες πόσο τις εκτιμούν, τις αγαπούν και τις σέβονται (αλλά ώς εκεί). Είναι περισσότερο ένας τρόπος να μην ξεχνάμε ότι υπάρχει αυτή η ημέρα επειδή για τις ίδιες, σε πολλές χώρες του κόσμου, υπάρχει ακόμα νύχτα.
Δεν είναι ούτε το ―υποτιμητικά και «καθησυχαστικά» εντέλει λεγόμενο― «ωραίο φύλο», πολλώ δε μάλλον το «ασθενές»· η γυναίκα παραμένει άνθρωπος και ως τέτοιον οφείλουμε να τον προστατεύουμε ― αυτόν και τα δικαιώματά του. Τα Νέα της Τέχνης επιλέγουν εκθέσεις από την Ελλάδα και την υπόλοιπη Ευρώπη που θα άξιζε να επισκεφθεί κανείς, ώστε να διαγνώσει πώς οι γυναίκες (και οι άντρες) σκέφτονται εαυτούς και αλλήλους, να εξερευνήσει τις ανησυχίες αλλά και τις μάχες τους, τις ερμηνείες και τις κατακτήσεις τους.
ΑΘΗΝΑ
Σίλεια Δασκοπούλου
«Men and Motorcycles»
CAN gallery, Αναγνωστοπούλου 42
Διάρκεια έκθεσης: 7/2 έως 21/3
«H γυναίκα που ζωγραφίζει τις γυναίκες καθαρά, επίκαιρα και μοναχικά». Έτσι έχει μείνει στην ιστορία της τέχνης η Σίλεια Δασκοσπούλου (1936-2006), η καλλιτέχνις που αφοσιώθηκε στην αναπαράσταση της γυναίκας, στη θέση και στον ρόλο που εκείνη είχε ―ή της αποδόθηκαν― έξωθεν και… άνωθεν. Η έκθεση σπάνιων έργων στην γκαλερί CAN της Χριστίνας Ανδρουλιδάκη αποτελεί απόδειξη της σημασίας της Δασκοπούλου ως έμφυλης ζωγράφου της μεταφεμινιστικής εποχής, ακόμη κι αν τα έργα που εκτίθενται παρουσιάζουν άνδρες από τη δεκαετία του ’80.
Agnieszka Polska, Νάνα Σαχίνη, Σοφία Στέβη, Constance Tenvik και Marianne Vlaschits
«Construction site of exceptional feelings»
The Breeder, Ιάσονος 45
Διάρκεια έκθεσης: 5 έως 28/3
Οι Agnieszka Polska, Νάνα Σαχίνη, Σοφία Στέβη, Constance Tenvik και Marianne Vlaschits, με την επιμέλεια της Σοφίας Στέβη/Fokidos, παρουσιάζουν έργα που πραγματεύονται, όπως λέει η επιμελήτρια και εικαστικός, την ανθρώπινη ύπαρξη, τον «Άλλο» και την διαφορετικότητα ως κατάσταση αλλά και ως ανάγκη της ανθρώπινης φύσης. Η έκθεση, όπως εξάλλου μαρτυρά και ο τίτλος της, με video, γλυπτά και ζωγραφική, είναι ένα εργοτάξιο εξαιρετικών αισθημάτων, τίτλος που έχει παρθεί από το σχεδόν 40χρονο περιοδικό «Οδός Πανός» του ποιητή Γιώργου Χρονά, που όσο λίγοι ασχολήθηκε με τα συναισθήματα και το βάθος που ψάχνουν ως φωλιά μέσα στους ανθρώπους και τα σώματά τους.
ΓΕΡΜΑΝΙΑ
Kris Lemsalu Malone & Kyp Malone Lemsalu, 2019 © Eric Martin
Kris Lemsalu Malone (σε συνεργασία με τον Kyp Malone Lemsalu)
«Love Song Sing-Along»
KW Institute for Contemporary Art, Βερολίνο
Διάρκεια έκθεσης: 29/2 έως 3/5
Μεγάλης κλίμακας εγκαταστάσεις παρουσιάζει η Kris Lemsalu Malone (γενν. 1985), που είχε εκπροσωπήσει την Εσθονία στην Μπιενάλε της Βενετίας το 2019. Σε συνεργασία με τον σύζυγό της, μουσικό Kyp Malone Lemsalu, η εικαστικός, με γλυπτά, κεραμικά, animation, περφόρμανς και ηχητικά τοπία μπερδεύει το ζωικό βασίλειο με το ανθρώπινο, τη φύση με την κατασκευή, την ομορφιά με την αποστροφή, την ελαφρότητα με τη βαρύτητα και τη ζωή με τον θάνατο. Συνδυάζει σώματα ζώων και αντικείμενα από πορσελάνη, καθώς και φυσικά υλικά όπως γούνες, δέρμα, κοχύλια, μαλλί ή χαρτί σε εγκαταστάσεις που μας μεταφέρουν σε έναν κόσμο φαντασίας. Το «ΚαΒε», όπως το λένε οι Γερμανοί, έπειτα από λίγες εβδομάδες αναστηλωτικών εργασιών, άνοιξε και πάλι τις πόρτες του στο Mitte του Βερολίνου και περιμένει, στον τρίτο όροφο του πρώην εργοστασίου, το κοινό.
«Fantastic Women» ― οι γυναίκες στον σουρεαλισμό
Kunsthalle Schirn, Φρανκφούρτη
Διάρκεια έκθεσης: 13/2 έως 24/5
Η θεά, η διάβολος, η κούκλα, το φετίχ, η νύμφη, το υπέροχο πλάσμα των ονείρων ― οι γυναίκες ήταν το κεντρικό αντικείμενο των σουρεαλιστικών ανδρικών φαντασιώσεων. Συχνά είχαν απλώς τον ρόλο της συνοδού ή του μοντέλου, ένας βασικός τρόπος για τις γυναίκες ώστε να εισέλθουν στον κύκλο του André Breton. Το SCHIRN παρουσιάζει για πρώτη φορά τη γυναικεία συμβολή στον σουρεαλισμό σε μια μεγάλη θεματική έκθεση. Οι γυναίκες της τέχνης διέφεραν από τους άνδρες πάνω από όλα στην αναστροφή της προοπτικής τους: προσβλέπουν συχνά σε αναζήτηση ενός (νέου) μοντέλου γυναικείας ταυτότητας διερευνώντας τον δικό τους προβληματισμό ή υιοθετώντας διαφορετικούς ρόλους. Εκτός από διάσημες καλλιτέχνιδες, όπως οι Louise Bourgeois, Frida Kahlo ή Meret Oppenheim, οι επισκέπτες θα μπορούν να ανακαλύψουν αμέτρητες άγνωστες αλλά συναρπαστικές εικαστικούς από πάνω από τρεις δεκαετίες σουρεαλιστικής τέχνης, όπως η Alice Rahon ή η Kay Sage.
ΑΓΓΛΙΑ
Sunil Gupta, Untitled 22, από τη σειρά «Christopher Street», 1976 © Hales Gallery
«Masculinities ― Liberation through Photography»
Barbican Art Gallery, Λονδίνο
Διάρκεια έκθεσης: 20/2 έως 17/5
Αυτή η πρόταση έρχεται από την… ανάποδη! Πρόκειται για μία μεγάλη ομαδική έκθεση που διερευνά πώς η αρρενωπότητα βιώνεται, εφαρμόζεται, κωδικοποιείται και δημιουργείται κοινωνικά, μέσα από τον τρόπο που εκφράζεται και τεκμηριώνεται διά της φωτογραφίας και του κινηματογράφου από τη δεκαετία του ’60 μέχρι σήμερα. Η έκθεση συγκεντρώνει πάνω από 300 έργα από περισσότερες από 50 πρωτοπόρους διεθνείς καλλιτέχνες, φωτογράφους και κινηματογραφιστές όπως ο Richard Avedon, ο Peter Hujar, ο Isaac Julien, ο Rotimi Fani-Kayode, ο Robert Mapplethorpe, η Annette Messager και η Catherine Opie. Είναι ένας τρόπος να κατανοήσουμε την αρρενωπότητα ως κυρίαρχο αφήγημα αλλά και ―γιατί όχι;― ως αντίστροφο τρόπο να αντιληφθούμε τη γυναίκα.
© Ashmolean Museum, University of Oxford
«Portraying Pregnancy»
Foundling Museum, Λονδίνο
Διάρκεια έκθεσης: 24/1 έως 26/4
Η απεικόνιση της εγκυμοσύνης είναι μια μεγάλη έκθεση που διερευνά τις αναπαραστάσεις του εγκύου γυναικείου σώματος μέσω πορτρέτων που χρονολογούνται σε πάνω από 500 χρόνια πίσω. Μέχρι τον εικοστό αιώνα, πολλές γυναίκες πέρασαν το μεγαλύτερο μέρος των ενηλίκων χρόνων τους έγκυες. Παρ’ όλα αυτά, οι εγκυμοσύνες σπάνια εμφανίζονται στα πορτρέτα που έχουν διασωθεί. Αυτή η έκθεση συγκεντρώνει πίνακες γυναικών ―κυρίως Βρετανίδων― σε περίοδο εγκυμοσύνης, εμφανούς ή όχι. Μέσα από ζωγραφικούς πίνακες, prints, φωτογραφίες, αντικείμενα και ενδύματα από τον 15ο αιώνα μέχρι σήμερα, ο επισκέπτης ανακαλύπτει τους διαφορετικούς τρόπους με τους οποίους αναπαραστάθηκε η εγκυμοσύνη· πώς οι μεταβαλλόμενες κοινωνικές συμπεριφορές έχουν επηρεάσει τις απεικονίσεις των εγκύων γυναικών· πώς η πιθανότητα θανάτου κατά τον τοκετό έφερε επιπλέον ένταση σε τέτοιες αναπαραστάσεις και πώς οι πιο πρόσφατοι πίνακες εξακολουθούν να παραμένουν πολύ φορτισμένοι.
ΙΣΠΑΝΙΑ
Micha Dell-Prane, Delphine Seyrig και Ioana Wieder με την κάμερά τους κατά τη διάρκεια διαδήλωσης το 1976 © Centre audiovisuel Simone de Beauvoir
«Defiant Muses ― Delphine Seyrig and the Feminist Video Collectives in France in the 1970s and 1980s»
Museo Reina Sofia, Μαδρίτη
Διάρκεια έκθεσης: 25/9/19 έως 23/5/20
Η έκθεση διερευνά τη συνάντηση κινηματογράφου, βίντεο και φεμινισμού στη Γαλλία, προτείνοντας την επαναθεώρηση της ιστορίας του φεμινιστικού κινήματος στη Γαλλία. Η Seyrig, η Jane Fonda, η Babette Mangolte, η Etel Adnan, η Kate Millett και η Simone de Beauvoir εμφανίζονται ως κόμβοι ενός ευρύτερου, ποικίλου, διεθνούς ιστού. Τα βίντεο, οι πίνακες, οι φωτογραφίες, τα αρχειακά έγγραφα και οι ταινίες μεταφέρουν τις πολυάριθμες πολιτικές ανησυχίες που τοφεμινιστική κίνημα προωθούσε σε αυτή την ιστορική στιγμή, οι οποίες αντηχούν μια σειρά προβλημάτων που αφορούν την τέχνη και την πολιτική, την άνοδο του δομικού σεξισμού της βιομηχανίας κινηματογράφου και την πρόκληση των κανονιστικών ρόλων των φύλων, με το κεντρικό σύνθημα να έρχεται από τα 70s: «Το προσωπικό είναι πολιτικό».
ΓΑΛΛΙΑ
Ulla von Brandenburg
Palais de Tokyo, Παρίσι
Διάρκεια έκθεσης: 21/2 έως 17/5
Η Ulla von Brandenburg (γενν. 1974, Καρλσρούη, ενώ σήμερα ζει και εργάζεται στο Παρίσι), με εγκαταστάσεις, γλυπτά, περφόρμανς και φιλμ που σχεδιάστηκαν ειδικά για την έκθεση, σχηματίζει μία ανοιχτή, αλληλοσυμπληρούμενη αφήγησηγια την αυθεντικότητα και την τέχνη, τον φυσικό κόσμο και τις ανθρώπινες δραστηριότητες, το ένδον και το εξωτερικό, τη μυθοπλασία και την πραγματικότητα. Η καλλιτέχνις καλεί το κοινό να συμμετάσχει σε μία εμβληματική και ανανεωμένη εμπειρία, με μοτίβα που τροφοδοτούν το έργο της: κίνηση, σκηνή, χρώματα, μουσική, κλωστοϋφαντουργικά έργα.
TAGS
