Όταν ο David Vergauwen, ιστορικός του πολιτισμού, και ο Ive De Smet, βιολόγος των φυτών, επισκέφτηκαν το μουσείο Ερμιτάζ στη Ρωσία, στάθηκαν προβληματισμένοι μπροστά σε έναν πίνακα με φρούτα του Frans Snyders.
Αυτό που προβλημάτισε τους δυο παιδικούς φίλους από το Βέλγιο, ήταν πως δεν μπορούσαν να αναγνωρίσουν πολλά από τα εικονιζόμενα φρούτα. Αυτό σήμαινε, σκέφτηκαν, πως, είτε ο Snyders, Φλαμανδός καλλιτέχνης του 17ου αιώνα, δεν μπορούσε να ζωγραφίσει καλά τα φρούτα, είτε πως τα φρούτα είχαν άλλη όψη τον 17ο αιώνα.
Καθώς ο Snyders ήταν κορυφαίος ζωγράφος της εποχής του, οι δύο φίλοι κατέληξαν πως συμβαίνει το δεύτερο. Και ήταν αυτή η συνειδητοποίηση που τους έκανε να ξεκινήσουν μια έρευνα χρησιμοποιώντας την ιστορία της τέχνης ως εργαλείο με σκοπό να καταγράψουν την εξέλιξη των φρούτων και των λαχανικών στην ιστορία.
Είναι αλήθεια πως τα φρούτα, τα λαχανικά, τα όσπρια και τα σιτηρά έχουν και αυτά τη δική τους ιστορία. Τα αγροτικά προϊόντα που καταναλώνουμε σήμερα δε μοιάζουν και πολύ (ή, σχεδόν καθόλου, σε κάποιες περιπτώσεις) με τους «αγρίους» προγόνους τους.
Ήταν οι άνθρωποι που καλλιέργησαν και μετάλλαξαν εκείνα που υπήρχαν ήδη στη φύση, με σκοπό να εξυπηρετήσουν καλύτερα τις ανάγκες τους, κάνοντάς τα ανθεκτικότερα ή θρεπτικότερα. Για παράδειγμα, αν δει κανείς φωτογραφίες με το πως έμοιαζε το καλαμπόκι ή το καρότο στο παρελθόν θα καταλάβει την επίδραση που είχε ο άνθρωπος πάνω στο φυτικό βασίλειο.
Τι γίνεται, όμως, όταν θέλουμε να δούμε πως έμοιαζαν τα φρούτα και τα λαχανικά πριν την εφεύρεση της φωτογραφίας;
Εδώ έρχονται οι Vergauwen και De Smet. Σε επιστημονικό άρθρο που δημοσίευσαν πρόσφατα, υποστηρίζουν πως οι τρόποι για να το ανακαλύψουμε, είναι τρεις.
Η πρώτη μέθοδος είναι μέσω της μελέτης ιχνών DNA από φυτά που βρίσκουμε σε αρχαιολογικές ανασκαφές. Η δεύτερη μέσα από τις περιγραφές φρούτων ή λαχανικών που μπορεί να βρίσκονται σε αρχαία κείμενα. Η τρίτη, και αποτελεσματικότερη μέθοδος, σύμφωνα πάντα με τους δυο ερευνητές, είναι μέσω της καταγραφής και σύγκρισης εικαστικών αναπαραστάσεων.
Αυτό ουσιαστικά επιχειρούν μέσα από το project #ArtGenetics. Οι δυο ερευνητές πιστεύουν πως υπάρχουν αρκετά «δείγματα», αρκετοί πίνακες και έργα τέχνης, που δείχνουν πώς έμοιαζαν τα φυτικά τρόφιμα την εκάστοτε εποχή ώστε να μας δώσουν μια ακριβή εικόνα τις εξέλιξής τους.
Πώς λειτουργεί πρακτικά; Οι Vergauwen και De Smet φαίνεται πως αναγνωρίζουν τις δυσκολίες που έχει ένα τέτοιο εγχείρημα. Θα ήταν αδύνατο για δυο άτομα να ψάξουν και να βρουν τα κατάλληλα έργα, από άποψη ποσότητας αλλά και ποιότητας.
Ένα πρώτο πρόβλημα είναι ότι δεν υπάρχει τρόπος εύστοχης αναζήτησης ενός έργου τέχνης με βάση το όνομα. Μπορεί ένας πίνακας να απεικονίζει φρούτα ή λαχανικά αλλά να μην το αναφέρει στον τίτλο του. Επίσης, κάποια έργα είναι λιγότερο προσβάσιμα στο κοινό από άλλα.
Έτσι, οι δύο ερευνητές στράφηκαν στο crowdsourcing. Όποιος επιθυμεί μπορεί να συμμετάσχει στέλνοντας μέσω e-mail την φωτογραφία και τα στοιχεία ενός σχετικού με την έρευνα έργου για να το εντάξουν στη βάση δεδομένων.
Επιπλέον, ετοιμάζουν μια εφαρμογή για να γίνει η διαδικασία πιο εύκολη. «Αυτή είναι η ομορφιά του να κάνεις μια τέτοια έρευνα σήμερα. Το crowdsourcing επιτρέπει την πρόσβαση σε περισσότερα δεδομένα γρήγορα, απλά κάνοντας κάποιος μια βόλτα σε ένα μουσείο», δήλωσε στο CNN o De Smet.
Με πληροφορίες από το Artnet και το CNN
TAGS
