(c) ΥΠΠΟΑ Αυτή η ώριμη γενειοφόρα μαρμάρινη φιγούρα που βρέθηκε στο κέντρο της Αθήνας είναι ο αγγελιοφόρος των Θεών… συνταξιούχος.
Εμείς τον Ερμή τον ξέραμε νεαρό, όμορφο, φτεροπόδαρο και… κούριερ, έτσι όπως τον σκάλισε η σμίλη του Πραξιτέλη ή όπως απαθανατίστηκε στα πρώτα ελληνικά γραμματόσημα . Όταν λοιπόν μας ανακοίνωσαν πως η μαρμάρινη κεφαλή που βρέθηκε σε καλή κατάσταση την περασμένη Παρασκευή στην οδό Αιόλου στη διάρκεια εργασιών αποχέτευσης (ενάμισι μόνο μέτρο κάτω από τον πολυσύχναστο πεζόδρομο), ανήκει στον ταχυδρόμο των Θεών, μας φάνηκε, αν μη τι άλλο, παράξενο. Και αυτό διότι ο εκάστοτε Θεός της μυθολογίας έχει «παγώσει» στη συνείδηση μας σε μια συγκεκριμένη γκρόσο-μόντο ηλικία με τα ανάλογα χαρακτηριστικά. Μια Αφροδίτη με γκρίζα μαλλιά ή ένας Ήφαιστος μπόμπιρας οπωσδήποτε κάτι χάνουν από την παραδοσιακή «θεότητα» τους.
Όπως όμως έσπευσαν να διευκρινίσουν οι αρχαιολόγοι, αυτή ακριβώς η απεικόνιση του Ερμή, ώριμου και γενειοφόρου, χρησιμοποιούνταν στην Αθήνα ως οδοδείκτης, σύνορο ιδιοκτησίας, αφετηρία αγώνων, ή αφιερωματική στήλη. Οι γνωστές δηλαδή Ερμαϊκές Στήλες ή Ερμαί, όπως αυτές που βρέθηκαν σπασμένες τις παραμονές της Σικελικής Εκστρατείας και κατηγορήθηκε ο Αλκιβιάδης για την ιεροσυλία (αλλά αυτή είναι μια άλλη ιστορία του αρχαίου αστυνομικού δελτίου που δεν θα μας απασχολήσει τώρα). Σύμφωνα πάντα με τους ειδικούς, η εικονογραφία του γλυπτού προσιδιάζει στον τύπο του Ερμού Προπυλαίου, έργο του Αλκαμένη, περίφημου γλύπτη που εργάστηκε στη Λήμνο και την Αθήνα. Πρόκειται για πρωτότυπο έργο πιθανότατα του τέλους του 4ου ή των αρχών 3ου . π.Χ αιώνα.
Εν πάσει περιπτώσει, αν υποθέταμε ότι κάναμε ένα γκάλοπ σχετικά με ποιόν Ερμή απεικονίζει το εύρημα, οι περισσότεροι εξ ημών θα απορρίπταμε τον Αγγελιοφόρο εξ αιτίας της εμφάνισης του αλλά λόγω του σημείου που ανακαλύφθηκε, στην καρδιά του εμπορικού τριγώνου, θα ποντάραμε στον Κερδώο. Υπάρχει φυσικά και ο Ψυχοπομπός αλλά λόγω της γενικότερης συγκυρίας μόνο ως κακό μπλακ χιούμορ μπορεί να εκληφθεί.
Για την ώρα, η κεφαλή του Ερμού (του ιδίου) αναπαύεται στις αποθήκες της Εφορείας Αρχαιοτήτων της Αθήνας, μέρος σαφώς καλύτερο – από άποψη ευρυχωρίας και οσμής – από αυτό που κατοικοέδρευε τους τελευταίους είκοσι τρεις αιώνες.
TAGS
