Yoko Ono, Cut Piece, 1964 Το 2006, η Τarana Burke άρχισε να χρησιμοποιεί το hashtag #MeToo για να βοηθήσει άλλες γυναίκες με εμπειρίες σεξουαλικής κακοποίησης ώστε να υπερασπιστούν τον εαυτό τους και να μιλήσουν για το βίωμά τους, αλλά η εποχή δεν ήταν ακόμη έτοιμη για αυτό το κίνημα. Όταν, όμως, το 2017 το #MeToo επαναχρησιμοποιήθηκε από την ηθοποιό Alyssa Milano και την Rose McGowan με αποκαλύψεις για τον Harvey Weinstein, το επακόλουθο ήταν εντυπωσιακό και καθοριστικό. Οι άνθρωποι άρχισαν να μοιράζονται τις ιστορίες τους συνοδευόμενες από το hashtag #MeToo σε πολλές διαφορετικές πλατφόρμες κοινωνικών μέσων. Περισσότερες από 150 γυναίκες ένωσαν τις φωνές τους με τους αστέρες του Χόλυγουντ και κατήγγειλαν παραγωγούς, πολιτικούς, προπονητές και όσους τους συγκάλυπταν.
Με αφορμή την καταγγελία της Σoφίας Μπεκατώρου που έχει συγκλονίσει το πανελλήνιο, ένα ανάλογο κίνημα με το hashtag Σπάσε τη Σιωπή παροτρύνει όσους έχουν υποστεί σεξουαλική παρενόχληση να μιλήσουν. Υπάρχει κόσμος που αναρωτιέται γιατί τώρα; Η απάντηση είναι απλή. Γιατί τώρα ακούμε.
Οι καλλιτέχνες εκφράζονται και εμείς ακούμε, και έτσι μιλούν και για τον βιασμό· μέσα από το έργο τους.
Ο Magritte ζωγράφισε μια τριλογία με τίτλο Rape (1948) αντικαθιστώντας το πρόσωπο με γυναικεία μέρη. Με αυτόν τον τρόπο, ο καλλιτέχνης επισημαίνει ότι οι άνδρες βλέπουν τις γυναίκες ως σεξουαλικά αντικείμενα, η ταυτότητα των οποίων δεν έχει σημασία. Κάποιοι μελετητές θεωρούν ότι η ενότητα αυτή αναφέρεται στην εικόνα που έμεινε στη μνήμη του από την ηλικία των 14, όταν η μητέρα του βρέθηκε νεκρή στον ποταμό Sambre.
Η Yoko Ono στην περφόρμανς της Cut Piece (1964) κάθισε σε μια σκηνή του Κιότο και κάλεσε τα μέλη του κοινού να της κόψουν τα ρούχα.
Το 1971, η καλλιτέχνης Suzanne Lacy και η Judy Chicago δημιούργησαν μια περφόρμανς με ένα ακροατήριο που ακούει ηχογραφήσεις γυναικών να αφηγούνται τον βιασμό τους. Ήταν αποκαλύψεις που δεν μπορούσαν να ειπωθούν και να ακουστούν έως εκείνη τη στιγμή.
Η τέχνη της Suzanne Lacy είναι δυνατή, δυσάρεστη και απαιτητική. Το Three Weeks in May είναι ένα πρότζεκτ με το οποίο η Lacy αποκάλυψε την έκταση των βιασμών που καταγγέλθηκαν στο Λος Άντζελες το 1977. Κατά τη διάρκεια του πρότζεκτ, η Lacy καθημερινά σφράγιζε νέες τοποθεσίες βιασμού σε έναν χάρτη, έχοντας λάβει στοιχεία από το κεντρικό γραφείο της Αστυνομίας του Λος Άντζελες. Κάθε στάμπα RAPE αποτελείται από πιο αμυδρές σφραγίδες που φέρουν τους εκτιμώμενους βιασμούς που ποτέ δεν καταγγέλθηκαν.
Με τον πίνακά της Woman Walks in Bar – Is Rapped by Four Men on Pool – While 20 Watch το 1983 η Sue Coe καταδίκασε το γεγονός ότι τέσσερις άνδρες βίασαν δημόσια μια νεαρή γυναίκα 21 ετών, ενώ οι θαμώνες στο μπαρ του New Bedford, στη Μασαχουσέτη, κοίταζαν και δεν έκαναν τίποτα.
Κάθε φορά που διατυπώνεται το ερώτημα «τι φορούσε το θύμα της σεξουαλικής βίας», αυτό που υπονοείται είναι ότι για την επίθεση υπαίτιος είναι το θύμα. Για την καταπολέμηση του μύθου ότι η σεξουαλική επίθεση θα μπορούσε να αποτραπεί από το θύμα, δημιουργήθηκε μια έκθεση με τίτλο What were you wearing?, η οποία βασίζεται σε περιγραφές επιζώντων βιασμού για τα ρούχα που φορούσαν κατά τη σεξουαλική τους επίθεση. Αυτές οι ιστορίες συλλέχθηκαν από τις Jen Brockman και Dr. Mary Wyandt-Hiebert στο Πανεπιστήμιο του Αρκάνσας το 2013 αποκαλύπτοντας ότι ουδεμία σχέση έχει το τι φορούσε το θύμα. Αθλητικές φόρμες, μαγιό, φορέματα, τζιν παντελόνια, μπουφάν ακόμη και στρατιωτικές στολές εκτίθενται πλάι πλάι μαζί με την ιστορία των θυμάτων. Δε βιάστηκαν τα θύματα, οι δράστες τα βίασαν.
Η Αρτεμισία Τζεντιλέσκι πήρε την οργή της και την διοχέτευσε σε μερικούς από τους πιο βίαιους πίνακες της ιστορίας. Η Αρτεμισία που βιάστηκε από τον δάσκαλό της στα 18, τόλμησε και μίλησε για τον βιασμό της καταγγέλλοντας τον θύτη της. Πέρασε μια βασανιστική δίκη το 1612 που κατέληξε με τον βιαστή της να κυκλοφορεί ελεύθερος μετά από μόλις οκτώ μήνες. Κατά τη διάρκεια της δίκης, η Αρτεμισία, -το θύμα-, βασανίστηκε φριχτά, με μεταλλικές βίδες και σχοινιά δεμένα γύρω από τα χέρια της που τα τραβούσαν σφιχτά, για να αποδείξει ότι έλεγε την αλήθεια. Κατά τη διάρκεια των βασανιστηρίων, τα οποία φυσικά τραυμάτισαν σοβαρά τα χέρια της, την ρωτούσαν επανειλημμένα αν ο Αgostino Tassi την είχε βιάσει ή όχι με εκείνη να απαντάει συνεχώς, «είναι αλήθεια, είναι αλήθεια».
Aυτές, είναι μόνο μερικές ιστορίες που επαναλαμβάνονται κάθε λεπτό στον πλανήτη επί δεκαετίες, αιώνες, χιλιετίες. Ήρθε η ώρα να σταματήσουμε να βασανίζουμε το θύμα αλλά τον θύτη. Ήρθε η ώρα να ακούσουμε. Ήρθε επιτέλους η ώρα να επιλέξουμε να είμαστε στο πλευρό της Αρτεμισίας.
TAGS
