Έφη Σπύρου «My Finest Fabulous Amazing Math Book» Φωτό: Μαρία Σιόρμπα Η Κύπρια εικαστικός Έφη Σπύρου μιλά για τη μετάβαση από την ιδιαιτερότητα της προσωπικής αφήγησης στην καθολικότητα της συλλογικής μνήμης. Η πρακτική της, που περιλαμβάνει τα μέσα της γλυπτικής, της σχεδίασης, του βίντεο και της φωτογραφικής παράστασης, προσπαθεί να δημιουργήσει ένα λεξιλόγιο υλικών και μορφών που ανταποκρίνονται στις εννοιολογικές και αφηγηματικές οδηγίες ενός σώματος που ασχολείται με την παραγωγή αντικειμένων και εγκαταστάσεων με μια γλώσσα ποιητική. Έχει παρουσιάσει τη δουλειά της σε πολυάριθμες εκθέσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό, ενώ έχει ιδρύσει την ομάδα “RUNONART”.
- Ποιες είναι οι βασικές αρχές της εικαστικής σου πρακτικής;
H ποίηση μέσα από το αναπάντεχο, το οικείο αλλά ταυτόχρονα ξένο, το «άλλο». Αιωρούμαι πάντα σε ένα υλικό ή άυλο κατώφλι αντιθέσεων και ανατροπών. Εκεί φωλιάζω και δημιουργώ. Σε αυτό το κατώφλι που δεν έχει πάχος, σε μια φλοίδα, ένα «φιλμ». Δεν έχει ούτε πάτο ούτε ουρανό. Απλά υπάρχω μέσα σε αυτό και κάθε φορά ανάλογα με την ανάγκη αυτό επεκτείνεται ή συρρικνώνεται. Εκεί γεννιέμαι και ξαναγεννιέμαι με ανεπαίσθητες παύσεις- κάποιες μικρές ανάσες ανασυγκρότησης. Είμαι το πέρασμα και η στάση, είμαι το έξω και το μέσα μαζί.
- Από πού αντλείς έμπνευση;
Από τα Φαρενάιτ της κάθε μέρας, εκείνης όμως που είναι εμποτισμένη με μνήμες, γνώσεις από έρευνα ή/και εμπειρία, από ανεκπλήρωτες επιθυμίες, από τις ευαίσθητες δονήσεις μιας μικρής ευτυχίας.
- Με τι καταπιάνεσαι αυτή την περίοδο;
Μόλις έχω ολοκληρώσει, με μία μεγάλη ομάδα συνεργατών και φίλων, το φιλμικό συλλογικό έργο “IDENTITY IN BETWEEN| ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΑΝΑΜΕΣΑ” σε παραγωγή της ΜΚΟ RUNONART, σκηνοθεσία-σύλληψη από εμένα, με την υποστήριξη του MOMus-Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης-Συλλογές Μακεδονικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης και Κρατικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης, και του Οργανισμού Πολιτισμού και Ανάπτυξης ΝΕΟΝ και την χρηματοδότηση του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού. Το έργο αποτελείται από πέντε performances και πέντε συνεντεύξεις οι οποίες πραγματοποιήθηκαν στο παλιό αεροδρόμιο του Ελληνικού ανάμεσα στις δύο καραντίνες. Σε συνεργασία και συνεχή διάλογο με τις καλλιτέχνιδες Τζένη Αργυρίου, Μαριάννα Καβαλλιεράτου, Βιργινία Μαστρογιαννάκη, Μαρία Σιδέρη και Ελίζα Σόρογκα, αλλά και την ιστορικό-επιμελήτρια Χάρις Κανελλοπούλου και την μουσικό-συγγραφέα Παρασκευή Τεκτονίδου, γεννήθηκαν οι εν λόγω performances με κοινό άξονα την πολυπρισματικότητα του είναι. Το έργο πρόκειται να εκτεθεί σε μορφή εγκατάστασης στο ΜΟMUS στην Θεσσαλονίκη στα μέσα του καλοκαιριού και προγραμματίζουμε να ταξιδέψει εντός και εκτός χώρας σε φιλμ φεστιβάλ και σε εικαστικές εκθέσεις. Για όσους θέλουν να παρακολουθήσουν behind the scenes υλικό και την εξέλιξη του έργου θα μας βρουν στην RUNONART fb/insta. Με την RUNONART ετοιμάζω επίσης δύο ακόμα παραγωγές για φέτος.
Ατομικά, ετοιμάζω με την Λεβέντειο Πινακοθήκη στην Λευκωσία, την υπαίθρια έκθεση του έργου μου «ΜΑΥΡΕΣ ΧΡΥΣΕΣ ΝΙΦΑΔΕΣ« με αφορμή την παγκόσμια ημέρα φωτός στις 16 Μαΐου και την ημέρα μουσείων.
Επίσης σε συνεργασία με την Κυπριακή Ύπατη Αρμοστεία στο Λονδίνο και υπό την επιμέλεια του πολιτιστικού συμβούλου Μάριου Ψαρά, ετοιμάζουμε κάτι πολύ δυναμικό για την πρώτη επίσημη εκπροσώπηση της Κύπρου στο περίφημο London Festival of Architecture τον Ιούνιο. Περισσότερα σύντομα!
Επίσης, ατομικά συνεχίζω την πολυετή συνεργασία μου με τους ΒLOCK722 architects+ ως art director and artistic manager (ανάμεσα σε άλλα) εντάσσοντας την τέχνη στην αρχιτεκτονική σε μοναδικά αρχιτεκτονικά έργα στην Ελλάδα και το εξωτερικό.
- Πως έχει επηρεάσει η κατάσταση που ζούμε τη δουλειά σου; Ποιοι είναι οι τρόποι διαφυγής σου;
Η συνθήκη αυτή άφησε την σκόνη να καθίσει και να καθαρίσει η ατμόσφαιρα. Ξέρεις είναι σαν να τρυπώνει ο ήλιος από τις γρίλιες πιο δυνατός και πιο ζεστό κι αυτά τα μικρά σωματίδια σκόνης που άλλες φορές ταξίδευαν μπροστά σου πυκνά ή πιο αραιά και δεν σου επέτρεπαν να χαρείς το φως, σαν να κατακάθισαν τώρα στον πάτο ή εξαφανίστηκαν. Με αυτή την διαύγεια και χωρίς κανένα φόβο υπήρξα αυτή την περίοδο ίσως πιο δημιουργική από ποτέ σε προσωπικό και σε συλλογικό επίπεδο. Οι μικρές τελετουργίες της καθημερινότητας, η διάθεση του χρόνου στο να δουλέψω συμπυκνωμένα, συγκεντρωμένα και με μία πρωτόγνωρη ησυχία, η δυνατότητα να ερευνήσω εις βάθος πράγματα που υπό άλλες συνθήκες δεν θα είχα το περιθώριο και οι μαγειρικοί πειραματισμοί στην κουζίνα με τον σύντροφό μου ήταν οι τρόποι και οι τόποι της ελευθερίας μου.
- Θεωρείς πως η Ελλάδα παρέχει το κατάλληλο περιβάλλον για τους καλλιτέχνες;
Ένα αποστειρωμένο, καλο-κολλαρισμένο και πολιτικοκοινωνικά καλουπωμένο περιβάλλον δεν γεννάει τέχνη. Τα μεγαλύτερα μανιφέστα γεννήθηκαν σε περιόδους κρίσης και σε κοινωνίες που χαρακτηρίζονταν από αναβρασμό και αναρχία. Η βαθιά αναρχική ρίζα της ελληνικής ψυχής τροφοδοτημένη από τον ήλιο της, τον πλούσιο τόπο και το χρώμα της αποτελεί μία καλή βάση για να ευδοκιμήσουν δημιουργίες, καλλιτεχνικές και άλλες. Το ζήτημα εδώ όμως είναι τι γίνεται με την ανάπτυξη αυτής της πρώτης ύλης, το όραμα ενός τόπου και τον σε βάθος χρόνου σχεδιασμό που υπηρετεί αυτό το όραμα. Φοβάμαι ότι υπάρχουν άνθρωποι εμπνευσμένοι και προικισμένοι που όμως απέχουν από τον σχεδιασμό αυτού που ονομάζουμε ενιαία πολιτιστική πολιτική. Και αν μαθαίναμε από την ιστορία, θα ήμασταν πολύ σοφότεροι. Την περίοδο της μεγάλης ύφεσης στην Αμερική την δεκαετία του ‘30 η Αμερικανική κυβέρνηση Roosevelt υποστήριξε-εργοδότησε καλλιτέχνες κάτω από το πρόγραμμα WPA Federal Art Project εντάσσοντας την τέχνη στην καθημερινή ζωή, διατηρώντας την τέχνη ως ένα ζωτικό, λειτουργικό μέρος κάθε πολιτιστικού σχεδίου. Η τέχνη όχι απλά ως ένα προϊόν «περιστασιακών αριστουργημάτων». Από αυτό το σχέδιο το οποίο έτρεξε οκτώ χρόνια παράχθηκε το πλουσιότερο σύγχρονο κεφάλαιο πολιτιστικής κληρονομιάς στον κόσμο με 100.000 ζωγραφικά έργα και τοιχογραφίες, 18.000 γλυπτά, 300.000 prints και αναρίθμητα posters – μια παρακαταθήκη ανεκτίμητης αξίας.
- Ποια τα σχέδια σου για το άμεσο μέλλον;
Καλλιτεχνικά θα ήθελα να ολοκληρώσω τα project που έχω δρομολογήσει για αυτό τον χρόνο. Θα ήθελα να δω την τέχνη να τρυπώνει στα σπίτια και στις «αυλές» όλων και να κάνω ένα μεγάλο ταξίδι εξερεύνησης το οποίο υποσχέθηκα στον εαυτό μου εδώ και καιρό.
Για το μέλλον εύχομαι να ξαναβρούμε τον ήλιο μας, να ζεστάνουμε τον εαυτό μας και τους άλλους και να αποχαιρετούμε την κάθε μέρα που περνάει με ένα μικρό γλυκό ίχνος αγάπης.
TAGS
