Southwark Bridge © Paul Riddle Θέλοντας να ενισχύσει το ρόλο του Λονδίνου ως παγκόσμιας μητρόπολης και φάρο πολιτισμού, ο δήμαρχος Sadiq Khan προκήρυξε διαγωνισμό για το φωτισμό των γεφυρών του Τάμεση τη νύχτα. Τον κέρδισε ο διεθνώς αναγνωρισμένος δημιουργός Leo Villareal. Σε συνεργασία με το βρετανικό αρχιτεκτονικό γραφείο Lifschutz Davidson Sandilands δημιουργεί το Illuminated River, ένα οπτικό έπος κατά μήκος του ποταμού φωτίζοντας 15 γέφυρες. Όταν ολοκληρωθεί, θα αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα έργα δημόσιας γλυπτικής στον κόσμο και εκτιμάται ότι θα το δουν πάνω από 130 εκατομμύρια άνθρωποι. Με αφορμή την πρώτη του ατομική έκθεση στην πόλη στην Pace Gallery, μιλήσαμε εκτενώς για το φως, τη δημόσια γλυπτική και τις γέφυρες του Τάμεση.
Είσαι παγκοσμίως γνωστός για τη δημιουργική χρήση του LED φωτισμού. Τι σε ελκύει σε αυτό ως μέσο;
Με ενδιαφέρει η πυκνότητα του φωτός. Tο μονοχρωματικό πεδίο που προκαλούν χιλιάδες LED (όπως συνέβη στο έργο που μου ανατέθηκε από το Armory τo 2018 και το οποίο έμοιαζε με ένα σύμπαν αστεριών) σε κάνει να χάνεσαι στο έργο τέχνης. Αυτό είναι κάτι που αναζητώ και επιδιώκω. Οι αναφορές μου προέρχονται από την ιστορία της αφαίρεσης και κυρίως το μινιμαλισμό, σε συνδυασμό με την αίσθηση του χρόνου. Κομβικής σημασίας είναι για μένα η δουλειά του James Turrell. Όσον αφορά στη χρήση της τεχνολογίας, νομίζω ότι αποτελεί καθρέφτη του σημερινού zeitgeist. Θα έλεγα ότι η δουλειά μου είναι το άθροισμα των Φως + Λογισμικό + Χώρος.
Ακούγεται σαν μαθηματικός κανόνας…
Η δουλειά μου βασίζεται σε κανόνες και συστήματα. Τα pixel δουλεύουν με συγκεκριμένες τεχνολογικές παραμέτρους. Ουσιαστικά δημιουργώ ένα πεδίο όπου εξετάζω τις αντιδράσεις και συμπεριφορές απέναντι σε αυτό που εισάγω. Δημιουργώ ένα πλαίσιο που να επιτρέπει να συμβούν πράγματα, χωρίς να αποκλείω τον παράγοντα τύχη, και κάπως έτσι συλλαμβάνω το έργο τέχνης.
Τα έργα με τα οποία καταπιάνεσαι είναι μνημειακά. Αυτό αποτελεί συνειδητή επιλογή;
Μεγαλύτερο δεν ισοδυναμεί καλύτερο, οπότε δεν αποτελεί καθοριστικό παράγοντα. Χρησιμοποιώ υλικά που τα χρησιμοποιούν στη διαφήμιση και είμαι ανοιχτός σε αυτό. Αλλάζω βέβαια το πλαίσιο και προσπαθώ το έργο να μην είναι στατικό. Θέλω να ανταποκρίνεται στη στιγμή που συνεχώς αλλάζει, σαν ένα ίχνος στο διηνεκές.
Πιστεύω ότι το Illuninated River θα είναι μια καθηλωτική εμπειρία που θα σε πηγαίνει σε μια διαδρομή που δεν έχεις ξαναδεί. Το φως, δηλαδή, θα είναι κοινωνός μιας εμπειρίας που θα είναι κοινή για όλους. Στην εποχή της τεχνολογίας και της εικονικής πραγματικότητας αποκτά άλλη διάσταση -Leo Villareal
Είσαι ευρέως γνωστός για μια σειρά από φιλόδοξα δημόσια πρότζεκτ που απαιτούν χρόνια έρευνας και πειραματισμού και, φυσικά, πολλά χρόνια για την περάτωσή τους. Γιατί επικεντρώνεσαι στη δημόσια γλυπτική;
Γιατί το δημόσιο έργο απευθύνεται σε ένα τεράστιο κοινό, το οποίο μπορεί μην επισκεφτεί ποτέ ένα μουσείο. Σε ότι αφορά στη δουλειά μου, θεωρώ πως όλοι κοιτάμε το φως. Το φως αποτελεί μια ισχυρή παγκόσμια γνώση. Εγώ δημιουργώ μια σχέση αλληλουχίας μεταξύ του τόπου και του φωτός. Είναι μια διαλεκτική σχέση. Έτσι έγινε το Bay Lights (σ.σ. πρόκειται για μία εγκατάσταση 25.000 λευκών LED κατά μήκος των 2,9 χλμ της γέφυρας Bay Bridge που ενώνει τη Yerba Buena με το Σαν Φρανσίσκο. Η εγκατάσταση ελέγχεται μέσω υπολογιστή και εμφανίζει μεταβαλλόμενα μοτίβα που εμφανίζονται μία φορά και δεν επαναλαμβάνονται).
Μίλησέ μου για το Illuminated River. Ποιες είναι οι ιδιαιτερότητες του έργου;
Καταρχήν, οφείλω να πω ότι είναι μια συγκινητική εμπειρία. Το Λονδίνο είναι μία πόλη με απίστευτη ιστορία και αξεπέραστη προσωπικότητα. Ο Τάμεσης είναι εξίσου μαγικός. Μην ξεχνάς ότι το ποτάμι είναι κάτι ζωντανό, δυναμικό. Αυτή τη φορά θα δημιουργήσω ένα light show, χρωματιστό, διεθνές, πολυσυλλεκτικό, διαφορετικό απ᾽ ό,τι έχω κάνει μέχρι τώρα. Πιστεύω ότι θα είναι μια καθηλωτική εμπειρία που θα σε πηγαίνει σε μια διαδρομή που δεν έχεις ξαναδεί. Το φως, δηλαδή, θα είναι κοινωνός μιας εμπειρίας που θα είναι κοινή για όλους. Είναι κάτι που με ενδιαφέρει και που κατά καιρούς έχουν εκφράσει και ο Turrell και ο Irwin. Στην εποχή της τεχνολογίας και της εικονικής πραγματικότητας αποκτά άλλη διάσταση.
Τον Τάμεση τον προσέγγισα ως ξένος. Άκουγα, διάβαζα και μάθαινα την ιστορία του ποταμού. Με τους αρχιτέκτονες που συνεργάζομαι, δουλεύουμε με σεβασμό προς την πολιτιστική κληρονομιά, την αρχιτεκτονική των γεφυρών και το περιβάλλον. Ο νέος φωτισμός θα είναι πολύ πιο φιλικός στο περιβάλλον, καταναλώνοντας πολύ λιγότερη ενέργεια. Αυτό έχει να κάνει κυρίως με το πώς τοποθετούμε τα φώτα στις γέφυρες. Όταν παραδοθούν και οι 15 γέφυρες, εύχομαι να φανεί πως η νέα φωταγώγηση μπορεί να φωτίσει νέες αφηγήσεις και διαδρομές που ήταν στο σκοτάδι και να έρθουν στην επιφάνεια οι ιστορίες των ανθρώπων. Oι τρεις πρώτες γέφυρες που παραδόθηκαν ήδη είναι πολύ διαφορετικές, τόσο αρχιτεκτονικά όσο και χρηστικά: άλλη επέμβαση κάναμε στην Cannon Street και άλλη στη London Bridge. Στη μία θέλαμε να στέκεσαι και το φως να δημιουργεί ένα νέο χώρο, στην άλλη επιχειρήσαμε να αντικατοπτρίζεται η ιστορία της. Στη δεύτερη φάση, θα δουλέψουμε στην Battersea Bridge και φιλοδοξώ να είναι σαν να βλέπεις γαλλική ζωγραφική στην Tate.
Leo Villareal, Corona, 2018. Παραχώρηση: Pace Gallery
TAGS
