Iλεάνα Τούντα ©GIORGOS GEORGAKOPOULOS Το άρθρο δημοσιεύτηκε στο τ. 249 των Νέων της Τέχνης (15 Μαρτίου 2020)
Τέσσερις επαγγελματίες από το χώρο των αιθουσών τέχνης, 7 ερωτήματα. Ο λόγος στην Ιλεάνα Τούντα της ομώνυμης γκαλερί και τους Έλλη Αντωνίου, Αντωνία Οικονόμου και Βασίλη Ζαριφόπουλο της ERGO Collective
Πότε και γιατί ανοίξατε το χώρο;
Ι.Τ. Το Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης Ιλεάνα Τούντα άνοιξε το 1988 και πήρε τη σημερινή του μορφή μετά την ανακαίνιση του 2003. Οι σπουδές μου ήταν στην τέχνη και από το 1980 ασχολούμαι επαγγελματικά με αυτήν. Όταν το 1986 αγόρασα το κτίριο, αποφάσισα να ανοίξω το δικό μου χώρο.
Ε.Α./Α.Ο. Η ERGO Collective ιδρύθηκε το 2017 από την Έλλη Αντωνίου, την Αντωνία Οικονόμου, τον Βασίλη Ζαριφόπουλο και μία μεγάλη ομάδα συνεργατών. Πρόθεσή μας είναι να προσεγγίσουμε τη συλλογική δημιουργικότητα ως μέσο ενθάρρυνσης του διαλόγου και ενεργοποίησης ιδεών τόνωσης για την κριτική και την κατάρρευση των συνόρων μεταξύ των επιστημονικών κλάδων της τέχνης.
Γιατί επιλέξατε το συγκεκριμένο μέρος;
Ι.Τ. Τη δεκαετία του ’80 είχαν αρχίσει στην τέχνη οι μεγάλες εγκαταστάσεις και τα μεγάλα φορμά και οι περισσότερες γκαλερί στην Αθήνα ήταν διαμερίσματα. Ήταν σημαντικό να ανοίξω ένα χώρο όπου θα μπορούσα να αναδείξω αυτές τις τάσεις και το συγκεκριμένο κτίριο, με τον βιομηχανικό χαρακτήρα, ήταν το πιο κατάλληλο.
Ε.Α./Α.Ο./Β.Ζ. Το 2019, ο ντιζάινερ Ορέστης Μαυρουδής πρότεινε να εγκατασταθεί η Collective στην Αιγηίδων στα Κάτω Πετράλωνα, όπου στεγάζεται και το δικό του πρότζεκτ Postponed. Η περιοχή δεν έχει πολλούς χώρους τέχνης, παρόλο που βρίσκεται κοντά στην ΑΣΚΤ και είναι προσβάσιμη με τα μέσα μεταφοράς. Βλέπουμε την προοπτική να αναπτυχθεί ένα κοινό από τη συγκεκριμένη περιοχή.
Iλεάνα Τούντα ©GIORGOS GEORGAKOPOULOS
Τι καθόρισε το ύφος του χώρου;
Ι.Τ. Ο βιομηχανικός χώρος αυτός καθαυτός, αλλά και η πρόθεση να υπάρχει μια αισθητική σύγχρονη και συνάμα διαχρονική.
Ε.Α./Α.Ο./Β.Ζ. Αυτός ο χώρος είναι το νέο μας εργαλείο για να πραγματοποιήσουμε ιδέες που στο παρελθόν δεν ήταν εφικτές, καθώς κι ένα νέο μέσο για να διαμορφώσουμε την αισθητική μας. Ο χαρακτήρας του μεταλλάσσεται ανάλογα με τις ανάγκες κάθε δράσης (εκθέσεις, εργαστήρια, residencies, κ.λπ.).
Ποια θεωρείτε πιο σημαντική περίοδο για τα εικαστικά στην Ελλάδα;
Ι.Τ. Η γενιά του ’30 πρόσφερε εξαιρετικά σημαντικούς καλλιτέχνες στην ελληνική σκηνή, στα εικαστικά και στα γράμματα· είχαμε μεγάλους δημιουργούς, διανοούμενους και κοσμοπολίτες. Επίσης, από τη δεκαετία του ’90 έως και σήμερα, άλλαξε σημαντικά το τοπίο της τέχνης στην Ελλάδα. Παρόλο που ακόμα υπάρχουν τεράστιες ελλείψεις στην οργάνωση και υποδομή για την προβολή της σύγχρονης τέχνης, έχουμε σημαντικούς νέους καλλιτέχνες με υψηλό ακαδημαϊκό επίπεδο, οι οποίοι είναι ενημερωμένοι και επαγγελματίες.
Ε.Α./Α.Ο./Β.Ζ. Κάθε περίοδος έχει τις δικές της μικρές ή μεγαλύτερες σημαντικές στιγμές. Ως νεαροί καλλιτέχνες, ίσως είναι πιο έγκυρο να μιλήσουμε γι’ αυτές που έχουμε ζήσει. Την τελευταία δεκαετία, η Αθήνα έχει μεταμορφωθεί σε μία από τις πιο ελκυστικές καλλιτεχνικές πρωτεύουσες στην Ευρώπη. Σε αυτό το στοιχείο εστιάζει η ομάδα μας, επιθυμώντας να λειτουργεί ως γέφυρα μεταξύ της Ελλάδας και άλλων χωρών.
Ποια ήταν η πιο επιτυχημένη περίοδος οικονομικά και τι σας δίνει τη δύναμη να επιβιώνετε;
Ι.Τ. Τα πιο εύπορα χρόνια ήταν η δεκαετία του ’90, μέχρι λίγο πριν την κρίση. Ωστόσο, η δουλειά μου είναι τρόπος ζωής και η αγάπη μου για την τέχνη μού δίνει τη δύναμη να συνεχίζω παρά τις όποιες αντιξοότητες.
Ε.Α./Α.Ο./Β.Ζ. Δεν λειτουργούμε με βάση τη δημιουργία κέρδους και δεν αντιλαμβανόμαστε την επιτυχία οικονομικά, αλλά καλλιτεχνικά. Από τη γέννηση της κολεκτίβας μέχρι και σήμερα, έχουμε καταφέρει να πειραματιστούμε καλλιτεχνικά και να δοκιμάσουμε διαφορετικές συνθήκες ύπαρξης. Θεωρούμε όλες μας τις δράσεις επιτυχημένες, καθώς έχουν χτίσει γέφυρες δημιουργίας.
Βασίλης Ζαριφόπουλος και Αντωνία Οικονόμου ©GIORGOS GEORGAKOPOULOS
Τι θα συμβουλεύατε έναν καλλιτέχνη που ξεκινά τώρα και τι έναν που βρίσκεται αρκετό καιρό στο χώρο;
Ι.Τ. Όσον αφορά στους νέους, θα τους προέτρεπα να ψάχνουν τη δική τους αλήθεια στο έργο τους, ανεξαρτήτως των συνθηκών γύρω τους. Όσοι ήδη έχουν πορευτεί κάποια χρόνια στο χώρο, θα τους συμβούλευα να μην απογοητεύονται και να κάνουν ό,τι καλύτερο μπορούν. Το σημαντικό είναι κανείς να παράγει «καλά» έργα τέχνης ανεξαρτήτως της εμπορικότητάς τους, διότι αυτή κάποια στιγμή θα έρθει.
Ε.Α./Α.Ο./Β.Ζ. Ο καλλιτεχνικός χώρος σήμερα είναι πολύ πιο ρευστός, επομένως είναι σημαντικό για όλους να είναι ανοιχτοί σε προτάσεις και νέες συνεργασίες. Για τους παλαιότερους, η συμβουλή θα ήταν να μην διστάζουν μπροστά στην εξέλιξη, ακόμα και στην πιθανότατα να αλλάξουν την κατεύθυνση της δουλειάς τους.
Και κάποια συμβουλή σε όποιον σκέφτεται να ανοίξει ένα χώρο;
Ι.Τ. Να τον ανοίξει μόνο αν αγαπά πραγματικά την τέχνη! Σίγουρα βέβαια η πρότερη εμπειρία στο χώρο της τέχνης θα τον βοηθήσει να αποφύγει λάθη που μπορεί να αποβούν μοιραία…
Ε.Α./Α.Ο./Β.Ζ. Η εμπειρία μας μάς έχει δείξει πόσο σημαντικό είναι να λειτουργούμε μαζί με άλλους, καθώς και το να παρακολουθούμε και να μαθαίνουμε από άλλα εγχειρήματα.
TAGS
