Varda Caivano, Untitled, 2011 © Hayward Gallery Ο χρόνος που αφιερώνει κανείς μπροστά από ένα έργο τέχνης, η επίμονη ματιά και ο τρόπος που ειδικά η ζωγραφική μπορεί να προκαλέσει την οπτική παρατήρηση με τα ίδια της τα εργαλεία (π.χ., τη σύνθεση, το χρώμα, τον χώρο) είναι το ερώτημα που θέτει η έκθεση Slow Painting στην Hayward Gallery στο Λονδίνο.
Σημείο σύνδεσης των 19 σύγχρονων καλλιτεχνών που έχει επιλέξει ο επιμελητής Martin Herbert δεν είναι το γνώρισμά τους ως αμιγώς ζωγράφων, αλλά η ενσωμάτωση του χρόνου στο έργο τους είτε ως έννοια είτε ως καταγραφή της καθημερινής και επαναλαμβανόμενης ζωγραφικής πράξης, της αναμέτρησης πάνω στον καμβά.
Lucy McKenzie, Quodlibet XXXIV, 2014 © Hayward Gallery
Ο Darren Almond, για παράδειγμα, ο οποίος είχε προταθεί για το βραβείο Τurner το 2005, έχει ασχοληθεί με τη μνήμη και τη διάρκεια. Ο Αθανάσιος Αργιανάς, γνωστός για τις μελέτες του πάνω στη διάδραση εικαστικών τεχνών και μουσικής, ασχολείται με τον μη-γραμμικό χρόνο, ενώ ο Βenjamin Senior ζωγραφίζει ανθρώπους σε κίνηση ή κάποια δραστηριότητα μέσα σε παράξενα, αινιγματικά σκηνικά που προκαλούν τον θεατή να τα περιεργαστεί για να αποκωδικοποιήσει το υπόγειο μυστήριό τους.
Τα έντονα χρώματα, η προοπτική, τα ζωγραφικά στρώματα ή ζωγραφικά κολάζ ή οι ιστορίες που τα έργα διηγούνται είναι τρόποι με τους οποίους οι καλλιτέχνες επιχειρούν να συγκρατήσουν το βλέμμα του θεατή και να καταπολεμήσουν την βιαστική ματιά.
Michael Armitage, Balcony, 2013 © Hayward Gallery
Βασισμένη στη φαινομενολογική προσέγγιση που περιγράφει τα φαινομένα ως συνειδητά βιώματα και τη σχέση μας με τον κόσμο ως εμπειρία, η έκθεση στοχάζεται κατά κάποιον τρόπο πάνω στην σημερινή οπτική κουλτούρα και προκαλεί τον καθέναν να παρατηρήσει τον εαυτό του καθώς εκείνος παρατηρεί τον έξω κόσμο.
Όπως συμβαίνει και σε κάθε επιμελητική πρόταση, το Slow Painting προσδίδει μία ακόμα ερμηνεία των έργων που παρουσιάζει, χωρίς απαραίτητα να αντανακλά μία συνειδητή πρόθεση του δημιουργού.
Benjamin Senior, Portals, 2016 © Hayward Gallery
Ο επιμελητής αναλαμβάνει έναν δημιουργικό ρόλο, στην προκειμένη περίπτωση όμως δεν κατασκευάζει μία ιδέα για να «χωρέσει» έργα εντελώς ασύνδετα με το θέμα της έκθεσης, δεν διαστρεβλώνει δηλαδή τους προβληματισμούς του κάθε καλλιτέχνη, αλλά παίρνει ως παράδειγμα καλλιτέχνες οι οποίοι έχουν ασχοληθεί με κάποια πτυχή του χρόνου.
Η έκθεση μάς υπενθυμίζει ότι διαχρονικά η ζωγραφική είναι το κατεξοχήν μέσο που απευθύνεται στην όραση, ενώ εμμέσως εκκινεί το ζήτημα της πρόσληψης των αισθήσεων, το οποίο στην σύγχρονη αισθητική αποτελεί ένα από τα πιο ενδιαφέροντα πεδία μελέτης.
TAGS
