Eικόνα από την ταινία Oblivion, 2013, σε σκηνοθεσία Joseph Kosinski

Sci-fi κινηματογράφος και αρχιτεκτονική

Έχετε ποτέ αναρωτηθεί πόσο κοντά στην πραγματικότητα είναι οι πόλεις και τα κτίρια που συναντάμε στις ταινίες  επιστημονικής φαντασίας; Αρκεί κανείς να αναλογιστεί ότι πολλές από τις ταινίες αυτές χρησιμοποιούν για συμβούλους αρχιτέκτονες και έχουν αντλήσει έμπνευση και από πρωτοποριακά υφιστάμενα κτίρια της εποχής, ώστε να συνειδητοποιήσει ότι ο αρχιτεκτονικός σχεδιασμός του μέλλοντος μπορεί να μην απέχει πολύ από τα σκηνικά των ταινιών sci-fi.

Τι σχέση λοιπόν μπορούν να έχουν οι ταινίες «12 Πίθηκοι», «Alien», «Blank Panther» και η σειρά «Westworld» με τον Lebbeus Wood, τη Zaha Hadid και τον Bjarke Ingels; Όλες έχουν επιρροές από τα έργα αυτών των  αρχιτεκτόνων και η αρχιτεκτονική του μέλλοντος που πρεσβεύουν εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από το είδος της επιστημονικής φαντασίας που αντιπροσωπεύουν.

Φουτουριστικά κτίρια

Eικόνα από την ταινία Oblivion, 2013, σε σκηνοθεσία Joseph Kosinski

Ήταν ο πιο συνηθισμένος τύπος κτιρίου που βλέπαμε στον κινηματογράφο του είδους, ειδικά ώς τα μέσα του 20ού αιώνα, και συνδέθηκε με τις λευκές αποχρώσεις στους τοίχους και τα έπιπλα, το νοσοκομειακό περιβάλλον και τις οργανικές μορφές που θυμίζουν κτίρια της Ζaha Hadid και των MAD. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η κατοικία του Τζακ Χάρπερ (Tom Cruise) στο «Oblivion», που διαδραματίζεται το 2077 σε μια κατεστραμμένη Γη έπειτα από πόλεμο με εξωγήινους.

Η δυστοπία ως αρχιτεκτονικό κέλυφος

Από την ταινία 12 Μonkeys, 1991, σε σκηνοθεσία Terry Gilliam

Εγκαταλειμμένοι χώροι, σκουριασμένα έπιπλα, ερείπια, κτιριακές δομές σε αποσύνθεση και πόλεις βγαλμένες από σκηνές αποκάλυψης. Χαρακτηριστική είναι η σκηνή της ταινίας «12 Πίθηκοι», όπου ο Terry Gilliam αντιγράφει ένα σχέδιο του Lebbeus Woods, τη στιγμή που ο Bruce Willis είναι δεμένος και καθισμένος σε μεγάλο ύψος σε μία μεταλλική καρέκλα και έρχεται αντιμέτωπος με ένα σφαιρικό ρομπότ. Ο Αμερικανός πειραματιστής αρχιτέκτονας ήταν επίσης σύμβουλος στο «Alien 3», αν και είχε δηλώσει ότι τα σχέδιά του δεν χρησιμοποιήθηκαν στο τελικό μοντάζ, παρόλο που το όνομα του συμπεριλαμβάνεται στους συντελεστές της ταινίας.

Ρετρό αναφορές

Marin Civic Centre του Frank Lloyd Wright © Kārlis Dambrāns

Κάποιες φορές συναντάμε στην οθόνη κτίρια ρετρό μέσα από μία αρχιτεκτονική του μέλλοντος που μοιάζει με μία εκδοχή του παρελθόντος. Το Marin Civic Center σχεδιασμένο από τον Frank Lloyd Wright ήταν το αρχηγείο της εταιρείας Gattaca και εντάσσεται  στο συνειδητά ρετρό-φουτουριστικό ύφος, ενώ το ίδιο κτίριο χρησιμοποιήθηκε και στην ταινία «THX-1138» του George Lucas. Ένα άλλο παράδειγμα αποτελεί η πόλη Seaside της Φλώριντα που επιλέχθηκε για το «The Truman Show». Μπορεί η ταινία να μην είναι μια κλασική ταινία επιστημονικής φαντασίας, αλλά η μετριότητα της πρότυπης πόλης των ΗΠΑ, στον σχεδιασμό της οποίας είχαν αναμειχθεί star architects, όπως ο Steven Holl και ο Aldo Rossi, τη μετέτρεψε σε τέλειο σκηνικό για μια δυσλειτουργική ουτοπία.

Νεωτεριστικές παρεμβάσεις

Black Panther, 2018, σε σκηνοθεσία Ryan Coogler

Στις πρόσφατες κινηματογραφικές παραγωγές παρατηρούμε όλο και πιο συχνά μια αρχιτεκτονική με νεωτεριστικά χαρακτηριστικά, που βασίζεται στον ―όχι πολύ γνωστό στο ευρύ κοινό― πρωτοποριακό σχεδιασμό πραγματικών κτιρίων. Κάτι που ο θεατής αντιλαμβάνεται ως περίεργο αλλά ταυτόχρονα και οικείο. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα της ταινίας της Marvel, «Μαύρος Πάνθηρας», η οποία δανείζεται στοιχεία από τη σχεδιαστική ματιά της Ζaha Hadid και Αφρικανών αρχιτεκτόνων, ώστε να προβάλλει την εικόνα μιας mega-city αφροφουτουριστικής εκδοχής. Στη σειρά «Westworld», πάλι, στην οποία συνεργάστηκε ανεπίσημα ως σύμβουλος ο Bjarke Ingels, συναντάμε μία σειρά από νέα φουτουριστικά κτίρια ανάμεσα στα υφιστάμενα, τα οποία καλύπτονται από πράσινο και ακολουθούν πιστά τις τάσεις της εποχής.

TAGS
Εργαστήριο Συντήρησης & Αποκατάστασης