Μέσα στην παγκόσμια νέα συνθήκη της αβεβαιότητας, των περιοριστικών μέτρων που μεταβάλλουν την ώς τώρα οικεία καθημερινότητα, αλλά και εν μέσω προβλέψεων για μία αναδυόμενη νέα τάξη πραγμάτων, η τέχνη εκφράζει ακόμη μία φορά την ικανότητά της να μιλά μία «οικουμενική» γλώσσα και να ανατέμνει κοινωνικοπολιτικά ζητήματα και, μάλιστα, καθώς αυτά εξελίσσονται. 

Η διαδικτυακή έκθεση Αrt at a time like this (H τέχνη σε τέτοιους καιρούς), σε επιμέλεια της γνωστής κριτικού τέχνης και επιμελήτριας Barbara Pollack (θεωρείται ειδική και στην σύγχρονη κινεζική τέχνη) και της Αnne Verhallen, εμπλουτίζεται καθημερινά με έργα, 21 προς το παρόν, καλλιτεχνών, οι οποίοι στοχάζονται πάνω στην παρούσα κατάσταση που έχει προκαλέσει η πανδημία του κορονοϊού. Όπως ένα ανοιχτό έργο σε εξέλιξη, η έκθεση λειτουργεί ως μία πλατφόρμα συζήτησης, συσπείρωσης και επικοινωνίας που συγχρονίζει τέχνη και ζωή, χωρίς όμως να περιορίζεται σε μία προσέγγιση τύπου «ντοκιμαντέρ». Παρουσιάζει πρόσφατες ή παλαιότερες δουλειές ενταγμένες όμως σε ένα καινούργιο πλαίσιο και με σχόλια του κάθε καλλιτέχνη για τις ιδέες που του προκαλεί η πανδημία. 

Jacolby Satterwhite, The Robin, 2009. Παραχώρηση του καλλιτέχνη

Σε διαφορετικό βαθμό ο καθένας, οι εν λόγω καλλιτέχνες έχουν ασχοληθεί με πολιτικά και κοινωνικά ζητήματα. Πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί ο Ai Wei Wei, του οποίου οι φωτογραφίες του έρημου αστικού τοπίου της Oυχάν, των νοσοκομειακών θαλάμων ή των κατοίκων της πόλης στα σπίτια τους είναι μέρος μίας μεγαλύτερης έρευνάς του, που περιλαμβάνει συνεντεύξεις με γιατρούς, πολίτες και ασθενείς οι οποίοι βίωσαν την πανδημία. 

Οι αναπαραστατικοί ζωγραφικοί πίνακες του επίσης Κινέζου Liu Xiadong τέρπουν το μάτι με τα ζωντανά χρώματα και τη φωτεινότητά τους. Ωστόσο, παρότι φαίνεται να στρογγυλεύουν τις αιχμές της πραγματικότητας και να αντιμετωπίζουν κάθε άνθρωπο (αδικούντες και αδικημένους) με κατανόηση, έχουν γίνει με την πρόθεση μίας ζωγραφικής που βασίζεται στην έρευνα και στην επικοινωνία επίκαιρων, πολιτικών θεμάτων. Οι συγκρούσεις των ΗΠΑ με το Μεξικό, το κλείσιμο των συνόρων και το μεταναστευτικό, οι κάμερες παρακολούθησης, η μνημόνευση της λαϊκής εξέγερσης της Γκουάνγκζου στη Νότια Κορέα το 1980 είναι μεταξύ των θεμάτων που έχει θίξει. Προτίμησή του όμως είναι η καταγραφή ιστοριών και ανθρώπων σε αγροτικές περιοχές. 

Carlos Motta, Self-Portrait with Death, 2019. Παραχώρηση του καλλιτέχνη

Ο φτωχός μαύρος πληθυσμός ως η απροστάτευτη οικονομικά και, επομένως, ως η πιο πληγείσα από την πανδημία του κορονοϊού κοινωνική τάξη απασχολεί τη Rosana Paulo, η οποία μας υπενθυμίζει τη διαχρονική καταπίεση των μαύρων στη Βραζιλία. 

Στον υπαινιγμό και την αφαίρεση προσφεύγει η Μarilyn Minter με τις φωτογραφικές εκτυπώσεις εικόνων ραγισμένων τζαμιών πάνω στα οποία κυλούν σταγόνες νερού, μία μεταφορά για το εύθραυστο, τη διαφάνεια και τη σωματικότητα που ακροβατεί ανάμεσα στην ύπαρξη και την απειλή που την αλλοιώνει.

Στον καιρό της πανδημίας, ακόμη και όσοι δεν σκέφτονται πολιτικά αρχίζουν να κατανοούν την πραγματικότητα ως ένα δίκτυο σχέσεων και αλληλεπιδράσεων. Ζητήματα που έμοιαζαν απομακρυσμένα από τη βιωσιμότητα του ανθρώπου, ζητήματα όπως το μεταναστευτικό, οι διακρίσεις, η καταστρατήγηση των πολιτιστικών ιδιαιτεροτήτων μοιάζουν μέρος μίας ευρύτερης και συσσωρευμένης κρίσης που οδηγεί στα σημερινά αδιέξοδα. Αυτή την ευρύτερη ματιά υιοθετεί η ζωγραφική του Ιρανο-αμερικανού Αmir H. Fallah. 

Mickalene Thomas, Afro Goddess Looking Forward, 2015. Παραχώρηση της καλλιτέχνιδας

Μία διευρυμένη, ψύχραιμη, ισορροπημένη και ευαίσθητη ματιά χαρακτηρίζει εξάλλου όλη την προσέγγιση αυτής της έκθεσης, η οποία λειτουργεί ως ένα «καλλιτεχνικό» ημερολόγιο σημειώσεων, μία διασταύρωση απόψεων και ως δημιουργική συντροφιά σε έναν καιρό απομόνωσης και ενδοσκόπησης.

Περισσότερες πληροφορίες εδώ.

TAGS

Αλεξάνδρα Κοροξενίδη

Δείτε όλα τα άρθρα του συντάκτη