Το άρθρο δημοσιεύτηκε στο τ. 248 των Νέων της Τέχνης (15 Ιανουαρίου 2020)
Το 2020, οι Φλαμανδοί τιμούν στη Γάνδη τον ζωγράφο τους που έφθασε την τέχνη της ελαιογραφίας σε πρωτόφαντα ύψη και πυροδότησε μια οπτική επανάσταση. Έτσι τιτλοφορείται και η έκθεση που του αφιερώνει το Μουσείο Καλών Τεχνών της πόλης – Van Eyck. An optical revolution. Θα παρουσιάσει τα περισσότερα από τα μόλις 20 έργα του καλλιτέχνη που διασώζονται με στόχο να δώσει μια νέα ερμηνεία στην τεχνική, στο έργο και στην επίδρασή του.
Ογδόντα δημιουργίες του ύστερου Μεσαίωνα ταξιδεύουν στη βελγική πόλη για να ζωντανέψουν την εποχή του. Ανάμεσά τους έργα ζωγραφικής και μικροτεχνίας, γλυπτά και σχέδια από τους σημαντικότερους καλλιτέχνες της εποχής από τη Γερμανία, τη Γαλλία, την Ιταλία και την Ισπανία, που, όπως και αυτός, κινήθηκαν σε εξέχοντες κοινωνικούς κύκλους και έλαβαν σημαντικές αναθέσεις. Η έκθεση επικεντρώνεται στις εικαστικές τους ομοιότητες και διαφορές, δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στις ιστορικές συγκυρίες. Ωστόσο, ο van Eyck ξεχώρισε. Με την ασύγκριτη τεχνική του, τις επιστημονικές του γνώσεις και τη δεινή ικανότητά του στην παρατήρηση, υπήρξε πρωτοπόρος και συνείσφερε δραστικά στην πορεία της Δυτικής τέχνης. Ποτέ κανείς πριν από αυτόν δεν κατάφερε να δημιουργήσει τόσο αληθοφανή τοπία και απτές μορφές.
Εξέχουσα σημασία για την κατανόηση του έργου του έχει η αριστουργηματική Προσκύνηση του Αμνού, δηλαδή το περίφημο Πολύπτυχο της Γάνδης που έχουν επιθυμήσει σφόδρα μέσα στους 6 αιώνες ύπαρξής του πολλοί και έχει κλαπεί 6 φορές (αριθμός ρεκόρ για έργο τέχνης), ολόκληρο ή τμήματά του. Τα εξωτερικά φύλλα του παρουσιάζονται στην έκθεση μετά από πολυετή συντήρηση που ξεκίνησε το 2012 από το Βασιλικό Ινστιτούτο Πολιτιστικής Κληρονομιάς και θα εκτεθούν πλάι σε άλλα έργα του μεγάλου ζωγράφου για πρώτη φορά. Το φθινόπωρο αναμένεται να ανοίξει και το καινούργιο κέντρο επισκεπτών στον καθεδρικό ναό του Αγίου Μπάβο όπου θα εκτεθεί το συντηρημένο Πολύπτυχο και όπου οι επισκέπτες θα έχουν την ευκαιρία να το θαυμάσουν από πολύ κοντά, φορώντας ειδικά γυαλιά εικονικής πραγματικότητας.
Van Eyck. An optical revolution / Museum voor Schone Kunsten, Γάνδη